روش‌های تهیه قهوه

قهوه فرنچ پرس

آیکافی – فرنچ‌پرس وسیله‌ای‌ست برای تهیه قهوه سیاه با یک روش خاص برای جدا کردن دُرد قهوه. ابداع آن احتمالا به دهه ۱۹۳۰ در ایتالیا برمی‌گردد؛ اما محبوبیتش بعد از جنگ عالم‌گیر دوم در فرانسه به اوج می‌رسد و نام خود را از این کشور وام می‌گیرد. در بعضی منابع آمده که مخترع آن یک ایتالیایی به‌نام آتیلیو کالی‌مانی (۱۹۲۹) بوده است. تا سال ۱۹۵۸ طراحی‌های متنوعی با همین اصل کارکرد به بازار می‌آید؛ تا این‌که فالی‌یرو بوندانینی در این سال نمونه‌ای ویژه شبیه مدل‌های امروز را به ثبت رسانده و خط تولید آن‌را در یک کارخانه کلارینت‌سازی در فرانسه راه‌اندازی می‌کند.

شرکت دانمارکی بودوم امروزه از شناخته‌شده‌ترین تولیدکنندگان فرنچ‌پرس به‌شمار می‌رود.

نام‌گذاری

فرنچ‌پرس را در نیوزلند، استرالیا و آفریقای جنوبی با نام coffee plunger می‌شناسند و به قهوه‌ای که بدین روش تهیه می‌شود plunger coffee می‌گویند.

در بسیاری از کافه‌های ایران قهوه‌ای را که فرنچ‌پرس درست می‌کند قهوه فرانسه می‌خوانند.

در فرانسه این وسیله را با نام сafetière à piston و یا گاهی به‌ نام‌های تجاری انواع آن (مثل ملیور (Melior)) می‌شناسند. فرنچ‌پرس در بریتانیا و هلند به cafetière معروف است. علاوه بر این‌ها این قهوه‌ساز به‌نام‌های دیگری چون Press Pot و coffee press نیز شناخته می‌شود.

قیمت / انواع

قیمت فرنچ پرس در بازار بسته به کیفیت، مارک، جنس و اندازه آن از حدود ۱۵ دلار شروع می‌شود و تا ۲۰۰ دلار هم می‌رسد. مدل فلزی فرنچ‌پرس معمولا گران‌تر است. نمونه‌هایی با بدنه دو جداره و یا وارمر برای گرم نگه داشتن قهوه نیز در بازار وجود دارد. سایزهای بزرگ فرنچ‌پرس می‌توانند تا ۱ لیتر قهوه درست کنند.

روش تهیه قهوه فرنچ پرس

عدم نیاز فرنچ‌پرس به برق و سهولت استفاده از آن در اماکن مختلف و سفر، آن را به یکی از محبوب‌ترین و در عین‌حال حرفه‌ای‌ترین ادوات تهیه قهوه تبدیل کرده است. اگر قهوه‌سازهای فانتزی سفری را مستثنا کنیم، فرنچ‌پرس را می‌توان کم‌دردسرترین نوع قهوه‌ساز به‌حساب آورد که نه نیازی به برق دارد و نه شعله گاز. طرف‌داران دوآتشه قهوه فرنچ پرس معتقدند که هیچ روشی مثل استفاده از فرنچ‌پرس، طعم ذاتی قهوه را حفظ نمی‌کند.

فرنچ‌پرس معمولا به‌شکل استوانه‌ای فلزی یا شیشه‌ای‌ست که درون آن یک پیستون و در انتهای پیستون یک توری دایره‌ای شکل با سه جزء قرار دارد. پودر قهوه که با درجه‌ای متوسط رو به درشت آسیاب شده را در ظرف می‌ریزند، روی آن آب نزدیک به نقطه جوش اضافه می‌کنند و به‌مدت تقریبا ۴ دقیقه به آرامی به هم می‌زنند. پس از آن پیستون را روی ظرف قرار می‌دهند و خیلی آهسته آن‌را به پایین فشار می‌دهند تا درد قهوه را جدا کرده به کف ظرف ببرد. قهوه‌ای که فرنچ‌پرس درست می‌کند نسبتا سنگین و غلیظ، گل‌آلوده و مات است.
[imagebrowser id=2] نکات

  • اگر موقع فشردن پیستون، دیدید خیلی راحت پایین می‌رود، بدانید میزان پودر قهوه‌ای که استفاده کرده‌اید نسبت به آب کم است؛ و اگر سخت پایین می‌رفت، قهوه زیادی استفاده کرده‌اید.

  • قهوه‌ای که با فرنچ‌پرس درست می‌شود از آن‌جا که در تماس مستقیم با درد قهوه است، کمی گل‌آلود و کدر است. لذا معمولا در کف ماگ کمی درد قهوه ته‌نشین می‌شود. این به‌خودی خود ایرادی ندارد؛ اما مراقب باشید پیستون به نزدیکی‌های انتهای ظرف که رسید و زیر دست‌تان سفت شد، دیگر بیشتر فشار ندهید، چرا که این کار باعث خواهد شد دانه‌های ریزتر پودر قهوه از توری گذشته وارد قهوه شود و آن‌را بیش از پیش گل‌آلوده کند.

  • درجه آسیابی که برای تهیه قهوه فرنچ پرس استفاده می‌شود باید متوسط رو به درشت باشد؛ یعنی کمی درشت‌تر از آسیابی که برای روش قطره‌ای-فیلتری استفاده می‌شود. توجه داشته باشید که درد قهوه به‌وسیله یک توری (معمولا فلزی) – و نه صافی یا فیلترهای کاغذی یا پارچه‌ای – از قهوه جدا می‌شود. بنابراین اگر قهوه بیش از حد ریز آسیاب شده باشد، موقع فشردن پیستون، دانه‌های قهوه از میان توری رد می‌شوند و تقریبا جدا کردن درد غیرممکن می‌شود. این باعث خواهد شد که قهوه پیستونی شما گل‌آلوده و احتمالا کمی تلخ‌تر شود.

  • نسبت میزان قهوه به آب، به درجه‌ای از غلظتی که مایلید حاصل شود بستگی دارد. هرچه‌قدر قهوه بیشتری استفاده کنید، قهوه‌تان غلیظ‌تر خواهد شد؛ این کاملا به ذائقه شما بستگی دارد. در بعضی کتاب‌ها آمده به ازای هر لیتر آب، ۵۵ گرم قهوه آسیاب‌شده (۱۰ قاشق غذاخوری) استفاده کنید.

  • تمیز کردن فرنچ‌پرس شاید پردردسرترین مرحله از کار باشد. اجزای پیستون و توری را باید یک به یک جدا کرد و زیر آب با دقت شست تا اثری از قهوه بر آن‌ها نماند. برای شستن داخل ظرف به‌هیچ عنوان از مایع ظرف‌شویی استفاده نکنید؛ با این‌که قهوه لایه نازکی از چربی روی جداره داخلی ظرف باقی می‌گذارد، اما سعی کنید همین چربی اندک را هم با آب و دستمال تمیز کنید. رسوب قهوه و چربی آن بر قسمت‌های مختلف فرنچ‌پرس، باعث می‌شود به‌تدریج قهوه پیستونی شما بدمزه‌تر شود.

  • اگر از فرنچ‌پرس دوجداره یا وارمر-دار استفاده نمی‌کنید – چه فرنچ‌پرس‌تان شیشه‌ای باشد و چه فلزی – حتما پیش از ریختن پودر قهوه، کمی آب داغ در ظرف بریزید تا گرم شود و قهوه‌تان را هم گرم نگه دارد.

  • شکستن فرنچ‌پرس شیشه‌ای هنگام پایین آمدن پیستون محتمل است. بنابراین بسته به کیفیت فرنچ‌پرس شیشه‌‌ای‌تان مراقب باشید با چه شدتی به پیستون فشار وارد می‌کنید.

  • باز بسته به کیفیت فرنچ‌پرس و توری آن، هرچند وقت یک‌بار لازم است که توری را عوض کنید.

  • استفاده از آب جوش باعث می‌شود روغن قهوه و به تبع‌ آن طعم و عطر قهوه زائل شود. در بعضی منابع استفاده از آب ۹۳ تا ۹۴ درجه توصیه شده است.

  • اگر قهوه به‌تازگی آسیاب شده باشد، در زمان هم‌زدن تمایل بیشتری به شناور شدن از خود نشان می‌دهد. به آرامی هم بزنید تا قهوه – به اصطلاح – خوب دم بکشد.

  • در زمان سرو، قهوه را به آرامی در ماگ بریزید تا درد ته فرنچ‌پرس قاطی قهوه نشود.

  • استفاده از نوع خاصی از دانه قهوه برای تهیه قهوه پیستونی توصیه نشده؛ اما به سیاق دیگر روش‌های دستی (غیرماشینی) تهیه قهوه، معمولا از دانه‌های تک‌خاستگاه (قهوه برداشت‌شده از یک منطقه خاص؛ در مقابل دانه ترکیبی قهوه یا blend) استفاده می‌کنند که طعم ساده‌تری به‌دست می‌دهد.

  • در بعضی منابع به استفاده از آب سرد برای تهیه قهوه فرنچ پرس سرد نیز اشاره شده است.

[typography font=”Cantarell” size=”18″ size_format=”px”]از سری قهوه‌ ساز[/typography]

صفا هراتیان

سردبیر و موسس سایت آیکافی | داور مسابقات قهوه در ایران | دانش‌آموخته‌ی دوره‌های انجمن قهوه تخصصی اروپا (SCAE) | دبیر گروه قهوه‌پژوهی | مدرس دوره‌های آموزشی آنالیز حسی قهوه | رئیس کمیته‌های قهوه و آنالیز حسی سازمان ملی استاندارد ایران | گفت‌وگو با برنامه چرخ | جستارهایی در آنالیز حسی | Linkedin [email protected]

نوشته های مشابه

‫۲۰ دیدگاه ها

  1. من بعد از ريختن قهوه خيلي كم هم مي‌زنم. بعد هم بلافاصله پيستون رو وي ظرف مي‌گذارم اما وقتي مي‌خواهم در فنجان بريزم، پيستون رو پايين فشار مي‌دهم. در مدت دم كشيدن كه گاهش تا يك ربع هم صبر مي‌كنم، روي وارمر است. حالا سوال‌هام اينه كه
    ۱. هم‌زدن چقدر در طعم قهوه تاثير داره؟ و اگر هم نزنيم چع اتفاقي مي‌افته؟
    ۲. بايد حتما چند دقيقه روي قهوه پيستون نباشه و اگر براي گرم موندن قهوه پيستون بدون فشار دادن به سمت پايين، روي ظرف شيشه‌اي باشه، روي كيفيت قهوه تاثير داره؟
    ۳. استفاده از وارمر – من از وارمر چاي‌ساز استفاده مي‌كنم ـ اشكالي نداره؟
    ۴. اگر بخواهيم قهوه رو مدت طولاني، مثلن دو يا سه ساعت، با وارمر گرم نگه داريم، بهتره اون رو صاف كنيم يا درد قهوه ته ظرف باشه؟

    1. سلام.
      وقت به خیر
      از فروشگاه های ظروف لوکس میتونی پیدا کنی.
      البته کار یکم سخته، چون اغلب فروشگاه ها اسمش رو نمی دونن و به عنوان قوری می فروشن!!! (من خودم سر پیدا کردنش داستان داشت!)

      اگه ساکن تهران هم هستی، از شوش می تونی تهیه کنی.
      قیمت: ۹ الی ۱۵ تومان

    2. ليوانهاي پرس كافي رو ميتونيد از شعب كافه رئيس يا فروشگاه خانه و آشپزخانه هم خريداري كنيد.

    3. دوست عزیز سلام. تمام مغازه های قهوه فروشی، فرنچ پرس هم دارن. قهوه ی آرام در خیابان قائم مقام فراهانی. قهوه ادنا خیابان مفتح. پاساژ تندیس تجریش. یه قهوه فروشی مجهز و جالب، روبه روی مرکز خرید بوستان که اسمش یادم رفته. حتی خیلی از کافی شاپ ها هم دارن. از تمام لوازم آشپزخانه فروشی ها هم می تونید بخرید.

    4. الان دیگه تقریبا تو تمام فروشگاه های لوازم آشپزی و ظرف و ظروف قوری فرنچ پرس هم پیدا میشه.بعضی سایت ها هم فروش آنلاین دارن.

    1. سلام، به روش دستی، قهوه ترک (با ایبریک) و قهوه فرانسه (با فرنچ پرس) از ساده ترین روش ها هستند.
      البته تجربه و قلق گیری رو دست کم نگیر!!!!!

      1. البته خود درست کردن این قهوه ها نکاتی داره که بچه های سایت خودشون بگن بهتره!!!
        کیفیت و کمیت پودر و آب مصرفی.
        مثلا پودر قهوه فروشی شانت (در نارمک) برای ترک واقعا عالیه، اما پور قهوه ریو (چهارراه استانبول) کورس هست و قهوه ی خیلی دلچسبی نمیده.

    1. سلام.
      وقت به خیر
      از فروشگاه های ظروف لوکس میتونی پیدا کنی.
      البته کار یکم سخته، چون اغلب فروشگاه ها اسمش رو نمی دونن و به عنوان قوری می فروشن!!! (من خودم سر پیدا کردنش داستان داشت!)

      اگه ساکن تهران هم هستی، از شوش می تونی تهیه کنی.
      قیمت: ۹ الی ۱۵ تومان

  2. هم از خانه و آشپزخانه میشه تهیه کرد.
    هم اگه ساکن کرج هستین از ۲تا فروشگاه توی گوهردشت: یکیش سر دوازدهم شرقی و یکیشم سر چهارم غربی (فروشنده دومی حرفه ای تره و لی فروشگاه اولی فروشندش اینکاره نیست!)

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

این سایت از اکیسمت برای کاهش هرزنامه استفاده می کند. بیاموزید که چگونه اطلاعات دیدگاه های شما پردازش می‌شوند.

دکمه بازگشت به بالا