دو نفر از کارمندان سابق گوگل تحقیقی انجام داده‌اند تا ببیند کافئین چه تاثیری بر خلاقیت و کارآمدی افراد دارد و بهترین زمان برای نوشیدن قهوه چه وقتی است.
آیکافی – قهوه یار و یاور ما در تمام بالا و پایین‌های روز است. از خواب که بیدار می‌شویم، قهوه می‌نوشیم، سر کار قهوه می‌نوشیم، احساس خستگی که می‌کنیم قهوه می‌نوشیم. نزدیک به ۸۵ درصد بزرگسالان در آمریکا می‌گویند کافئین در انجام کارهای روزانه‌شان به آنها کمک می‌کند.
مساله این است که اگر حواس‌تان به زمان و میزان قهوه‌ای که می‌نوشید نباشد یا بی‌موقع قهوه بنوشید، تاثیر این نوشیدنی محبوب ممکن است کاملا برعکس چیزی باشد که انتظار دارید و کافئین بازدهی کاری‌تان را کاهش دهد.
جیک نپ و جان زراتسکی دو نفر از کارمندان سابق ارشد گوگل تحقیقی انجام داده‌اند تا ببیند کافئین چه تاثیری بر خلاقیت و کارآمدی افراد دارد و چه زمانی از روز بهترین وقت برای نوشیدن قهوه است.
نپ می‌گوید: «قهوه یاوری اعتیادآور است. وقتی شروع می‌کنید سر کار، سر یک ساعت مشخص برای این‌که کمی حال و هوای‌تان عوض شود از سر جای‌تان بلند می‌شوید و یک فنجان قهوه می‌نوشید، خیلی سریع این عادت با واکنش‌های شیمیایی بدن‌تان تشدید هم می‌شود. یعنی سر آن ساعت مشخص احساس نیاز می‌کنید که باید قهوه بنوشید.»
این دو متخصص فناوری پس از آنکه تیم گوگل را ترک کردند، دریافتند که برده‌ی عادت‌های بسیاری شده‌اند که روزانه زندگی و کارشان را مختل می‌کند. مثلا فهمیدند ساعت‌ها وقت صرف گشتن در شبکه‌های مجازی و مرتب کردن صندوق ورودی ایمیل‌شان می‌کنند و این وسط فنجان پشت فنجان قهوه می‌نوشند.
به دنبال این مشاهدات تصمیم گرفتند عادت‌های رفتاری‌شان را به گونه‌ای تنظیم کنند و تغییر دهند که کارآمدی و خلاقیت‌شان افزایش پیدا کند. با این هدف در ذهن، تغییرات کوچک و بزرگی در برنامه‌ی روزانه‌شان ایجاد کردند تا شاید زمان‌های از دست رفته را کم کنند و بیشتر به کارهای‌شان برسند.
در میانه‌ی این تلاش‌ها یکی از عاداتی که وقت زیادی صرف تنظیم آن کردند میزان و زمان مصرف قهوه‌شان بوده. حاصل تلاش‌های این دو نفر پنج نکته‌ی ساده است که می‌توانند راهنمایی باشند برای مصرف بهینه‌ی قهوه و کافئین.
۱ – صبور باشید
خیلی از ما عادت داریم تا از خواب بیدار می‌شویم یک فنجان قهوه یا نوشیدنی کافئین‌دار بنوشیم ولی این الزاما به افزایش هشیاری‌مان کمک نمی‌کند.
برای ایجاد حس هوشیاری موقع بیدار شدن بدن ما کورتیزول (cortisol) ترشح می‌کند. گاهی به این ماده هورمون استرس هم می‌گویند. ترشح این هورمون در انسان حس هوشیاری ایجاد می‌کند.
وقتی سطح کورتیزول در بدن بالا است، قهوه تاثیر چندانی بر حس و حال‌تان نخواهد داشت و شاید تنها حس نیازتان به کافئین را برطرف کند.
در بیشتر افراد سطح کورتیزول بین ساعت هشت تا نه صبح بسیار بالا است و برای همین پژوهشگران توصیه می‌کنند اولین فنجان قهوه را کمی بعد از این ساعت مثلا حدود نه و نیم بنوشید.
آنها می‌افزایند، قهوه محرکی بسیار قوی است. برای همین بهتر است بی‌حساب و کتاب قهوه ننوشیم و برای عادت قهوه‌نوشی‌مان برنامه داشته باشیم.
۲ – پیش از آنکه دیر شود
حس خواب‌آلودگی و خستگی کی به سراغ‌مان می‌آید؟ این حس هم سازوکار مشخصی دارد که تنها وابسته به ساعت طبیعی بدن نیست. افزون بر ساعت طبیعی بدن که در زمان‌های خاص در فرد ایجاد حس خواب‌آلودگی می‌کند، مغز انسان ماده‌ای به نام آدنوزین (adenosine) تولید می‌کند که در ایجاد حس خواب‌آلودگی و آرامش قبل خواب بسیار موثر است.
پژوهشگران می‌گویند، قهوه انرژی شما را افزایش نمی‌دهد بلکه تاثیر آدنوزین بر هوشیاری‌تان را کاهش می‌دهد. مشکل اینجا است که اگر زیادی خسته شده باشید و توان‌تان خیلی افت کرده باشد، نوشیدن قهوه چندان کمکی به شما نخواهد کرد.
انرژی بیشتر افراد بعد از ناهار کمکی افت می‌کند. در نتیجه بهتر است نیم‌ساعت قبل از غذا یک فنجان قهوه بنوشید تا در باقی روز سر حال‌تر باشید.
۳ – یک چرت کوتاه
راهکار پیشنهادی دوم پژوهشگران این است که یک چرت کوتاه بزنید و چه بهتر اگر قبل از این خواب کوتاه یک فنجان قهوه بنوشید. وقتی وسط روز شدیدا احساس خستگی می‌کنید یک فنجان نوشیدنی کافئین‌دار بنوشید و خودتان را به یک چرت ۱۵ دقیقه مهمان کنید.
هضم کافئین و واردشدن آن به جریان خون کمی زمان‌بر است. قبل از چرت یک فنجان چای یا قهوه بنوشید. وقتی از خواب بیدار می‌شوید، آدنوزین در بدن‌تان کاهش یافته و قهوه تازه دارد روی مغز اثر می‌گذارد. در نتیجه حس شادابی و انرژی خواهید داشت.
این راهکار می‌تواند حسابی آدم را سرحال کند و انرژی لازم برای چندین ساعت کار و تمرکز بیشتر در اختیار فرد قرار دهد.
۴ – چای یا اسپرسو برای بعدازظهر
پژوهشگران بر این باورند که در قیاس با یک فنجان بزرگ قهوه‌ی سنگین و پرکافئین، نوشیدن چای سبز یا یک فنجان کوچک اسپرسو گزینه‌ی بهتری برای بعدازظهر است.
بر خلاف لیوان‌های بزرگ قهوه که برای مدت کوتاهی انرژی و تمرکز آدم را حسابی افزایش می‌دهند ولی بعد دوباره آدم احساس افت و خستگی می‌کند، نوشیدن چای سبز یا یک فنجان اسپرسو می‌تواند سطح انرژی شخص را در سطح ثابتی حفظ کند.
به جای هر لیوان بزرگ قهوه‌ی سنگین، با فواصل مناسب سه لیوان چای سبز یا دو اسپرسو بنوشید.
۵ – خواب شب
اگر بعدازظهر قهوه می‌نوشید باید حسابی حواس‌تان به ساعت خواب‌تان باشد. نیم‌عمر قهوه چهار تا پنج ساعت است، یعنی اگر ساعت چهار بعد از ظهر یک فنجان بزرگ قهوه بنوشید، ساعت نه شب بدن‌تان تنها نیمی از این قهوه را مصرف کرده است.
وجود کافئین زیاد در بدن می‌تواند خواب شب‌تان را مختل کند. برای همین باید حواس‌تان باشد آخرین فنجان قهوه را کی می‌نوشید.
ساعت‌های مختلف برای نوشیدن قهوه را امتحان کنید تا بهترین زمان برای آخرین فنجان نوشیدنی دارای کافئین را پیدا کنید.
