کارشناسان: توجیه اقتصادی ندارد؛ بخش خصوصی: امتحان می‌کنیم

به گزارش آیکافی به نقل از خبرگزاری مهر از زاهدان، بخش خصوصی به تازگی در بندر چابهار برای کاشت و پرورش نهال قهوه وارد گود شده است؛ اما کارشناسان جهاد کشاورزی این طرح را غیر‌اصولی می‌خوانند.

در بین اهالی قهوه هر از چند گاهی خبری می‌پیچد مبنی بر کشت گلخانه‌ای قهوه در شهرهای استان سیستان و بلوچستان. در گذشته فعالیت‌های پژوهشی و دانشگاهی متعددی به منظور امکان‌سنجی کشت قهوه در جنوب ایران انجام شده است. استان سیستان و بلوچستان از جمله استان‌هایی است که به دلیل تنوع آب و هوایی و وجود سواحل دریای عمان و رطوبت کافی، مستعد کشت بسیاری از محصولات کشاورزی و سود‌آور گرمسیری است و از همین رو بخش خصوصی با ایجاد یک نهالستان قهوه در منطقه آزاد چابهار سعی دارد تا شانس خود را در زمینه تولید این محصول استراتژیک و پر مصرف بیازماید هر چند که کارشناسان سازمان جهاد کشاورزی استان معتقدند شانسی وجود ندارد.

کسانی که با کشاورزی قهوه و حوزه‌ی قهوه سبز آشنا هستند، می‌دانند که قهوه برای کشت به دو فاکتور حیاتی نیاز دارد: ارتفاع و رطوبت. به همین خاطر است که عمده‌ی قهوه در دنیا در ناحیه‌ای موسوم به کمربندی قهوه‌ای کشت می‌شود که مناطقی یک خط بالا و یک خط پایین‌تر از خط استوا را دربرمی‌گیرد.

چابهار منطقه‌ای مستعد برای تولید قهوه؟

مرتضی آهوری یکی از فعالان بخش کشاورزی است که سعی دارد تا با تولید نهال قهوه در چابهار این محصول را در این منطقه بارور سازد. آهوری در گفتگو با مهر گفته: در سال جاری به صورت آزمایشی تعداد زیادی نهال قهوه را تولید کردیم که در حال حاضر تا ارتفاع ۲ متر رشد کرده است.

وی افزود: ارتفاع نهایی این درخت به ۶ متر می‌رسد و پس از گذشت چند سال از تاریخ کشت می‌توان از این درخت محصول برداشت کرد.

این اظهارات در حالی بیان می‌شود که اردشیر شهرکی مدیر امور باغبانی سازمان جهاد کشاورزی سیستان و بلوچستان معتقد است که کشت قهوه با شرایط اقلیمی چابهار همخوانی ندارد.

آهوری با بیان اینکه با مشارکت بخش خصوصی تصمیم دارد تولید انبوه قهوه را در استان آغاز کند ادامه داد: تولید یک میلیون اصله نهال برای ۱۵ هزار هکتار باغات در جنوب استان به ویژه نواحی ساحل دریای عمان از جمله برنامه‌های پیش رو در این راستا است.

قهوه محصولی تلخ با سود شیرین

آهوری با بیان اینکه تولید و فروش محصولاتی نظیر پسته در نظر همگان بسیار پر سود جلوه می‌کند اظهار داشت: قیمت هر کیلو قهوه تولید‌شده در پایین‌تر قیمت حداقل ۱۰۰ هزار تومان است و لذا کاشت این درخت می‌تواند تجارتی به مراتب پر سودتر از پسته در استان به همراه داشته باشد. به گفته‌ی آقای آهوری در حال حاضر با سرمایه‌گذاری یکی از بومیان منطقه و با صرف اعتبار ۷۵ میلیون تومان این کار در چابهار آغاز شده است و برای رسیدن به اهداف بلند مدت و تولید یک میلیون و ۵۰۰ هزار اصله نهال به یک میلیارد تومان سرمایه‌گذاری نیاز است.

کاشت قهوه در سیستان و بلوچستان توصیه نمی‌شود

در حالی که کاشت و تکثیر نهال قهوه توسط بخش خصوصی در منطقه آزاد چابهار آغاز شده است و فعالان این بخش رویای زیر کشت بردن اراضی این منطقه و همچنین تولید ۱٫۵ میلیون اصله نهال را در سر می‌پروانند، اما مدیر امور باغبانی سازمان جهاد کشاورزی سیستان و بلوچستان امکان کشت قهوه در چابهار را از نظر اقلیمی غیرممکن می‌داند.

اردشیر شهرکی در گفتگو با مهر اظهار داشت: با وجود اینکه این سازمان تاکنون طرح تحقیقاتی و مطالعاتی بر روی این محصول در سیستان و بلوچستان نداشته است اما استعلام‌های موجود از مراکز تحقیقاتی نشان می‌دهد که کاشت درخت قهوه در استان متناسب با شرایط اقلیمی نیست و لذا توصیه نمی‌شود.

وی همچنین در پاسخ به سوال خبرگزاری مهر مبنی بر اینکه چرا بخش خصوصی در چابهار تولید این نهال را آغاز کرده است افزود: تولیدکنندگان نهال در چابهار هیچ مجوزی برای این منظور از سازمان جهاد کشاورزی دریافت نکرده‌اند و طبق بررسی‌های انجام شده این گونه‌ی کاشت‌شده در چابهار نیز قهوه نیست و گیاهی به نام چاتروا است.

شهرکی اذعان داشت: برای کاشت هر گونه نباتی قبل از تولید و ایجاد نهالستان نیاز به تهیه طرح تحقیقاتی و کارشناسی و کاشت گونه در شرایط آزمایشگاهی است و به ویژه در خصوص گونه‌های وارداتی باید مکاتباتی با کشور مبدا انجام شود.

وی با بیان اینکه طی مراحل اداری و کسب مجوزهای رسمی و قانونی در این رابطه الزامی است ادامه داد: در غیر این‌صورت ممکن است گونه وارد شده و یا کاشت شده به عنوان گونه‌ای مهاجم بر علیه سایر نباتات منطقه عمل کند.

وی افزود: کاشت قهوه از اولویت‌های سازمان جهاد کشاورزی نیست و تاکنون تحقیقاتی نیز بر روی این محصول انجام نپذیرفته است.

شهرکی گفت: به دلیل اینکه تاکنون مراجعه‌ای برای دریافت مجوز در خصوص کاشت قهوه نشده است لذا با تولید نهال در منطقه آزاد و توسط بخش خصوصی نیز مخالفتی نشده است اما در اصل این کار با مقررات سازمان مغایرت دارد.