لامارزوکو شیر فلورانس
اتفاقات با کیفیت شاید، اما کیفیت اتفاقی وجود ندارد
قسمت اول
هوای استانبول در آن موقع از سال خیلی سرد بود. امیدوار بودم هوای گرم کافه پالتویم را کمی خشک کند. وقتی به آن شب فکر میکنم، تنها چیزی که بهخوبی به یاد میآورم دستگاه اسپرسوسازی بود که نمیگذاشت به چیز دیگری نگاه کنم. اولین باری بود که لامارزوکو میدیدم.
تا بهحال شده که با خود بگویید: کار خودم است. منظور آن نوع بهخصوص از اعتماد به نفس مخصوص ما نیست. منظور وقتی است که کسانی به جایی برسند که بگویند من میتوانم بهتر انجامش بدهم. بگذارید از پنجرهی دیگری نگاه کنیم. میخواهم بگویم چه اتفاقی میافتد وقتی کسی به این نتیجه میرسد که ماشینهای اسپورتی که تا بهحال ساخته شدهاند به اندازهی کافی خوب نیستند، یا اینکه میتوانند بهتر از اینها باشند. به نظر شما اگر فروچیو از بولونیا سرش را درون کاپوت تراکتورهایش نگه میداشت و فقط به غرغر کردن دربارهی ماشین فراری خود بسنده میکرد چه چیزی از تاریخ تمدن کم میشد؟! هیچ چیز به غیر از یکی از شاهکارهای مهندسی انسانی به نام ماشینهای سوپر اسپرت لامبورگینی!
بیشتر مردم طور دیگری رفتار میکنند. بهعنوان مثال چند نفر از ما با خوردن آب شُلَک کاکائویی به جای شکلات داغ تصمیم میگیریم که کافیشاپ خودمان را تاسیس کنیم و در آن حداقل برای خودمان یک چیز حسابی سرو کنیم! شاید باید تئوری خاک را کمی جدیتر بگیریم. همان که میگوید انسانها محصول محیط و سرزمینی هستند که در آن میزیاند. مگر خاک آن قسمت از اروپای مرکزی که بتهوون و باخ و موتزارت و شوبرت و اشتراوس و خیلیهای دیگر در آن زندگی میکردند چه چیزی دارد که به پایتخت موسیقی کلاسیک شهرت پیدا میکند! یا آن بخش جذاب از خاک ایتالیا به نام فلورانس که داوینچی و میکلانژ و کلی غولهای امروزی مثل دوکاتی، فراری، پیرلی، فراگامو، السی، پیاجیو و و و را به جهان معرفی کرد.
برویم سر قصهی خودمان.
روزی روزگاری احتمالا اینگونه بود که:
زیر گنبد کبود فلورانس، جوزپه بامبی (GIUSEPPE BAMBI) به برونو بامبی (BRUNO BAMBI) گفت: هی داداش؛ همهی اون اسپرسوماشینهایی که تاحالا برای ملت ساختیم خوبن اما چرا یه دونه بهترشو برای خودمون نسازیم!
و اینگونه شد که در سال ۱۹۲۷ برادران بامبی کمپانی خودشان را برای تولید یکی از – احتمالا – بهترین ماشینهای اسپرسوساز دنیا تاسیس کردند و چون خودشان از این احتمال خبر نداشتند اسمش را از نشان قدیمی شهرشان فلورانس یعنی شیر مارزوکو گرفتند و به کمپانی تولیدکنندهی اسپرسوسازهای خود گفتند لامارزوکو. حالا چرا «لا»! برای اینکه در زبان ایتالیایی و همانطور که باید باشد «اسپرسوساز» یک شخصیت مونث است.
[twocol_one][/twocol_one] [twocol_one_last][/twocol_one_last]آنها در همان سال اولین اسپرسوساز (نه اکسپرسوساز) خود را به دنیا معرفی کردند. این ماشین با دیگ بخار عمودی و بدنهی چند ضلعی و دارای دو سری شیر بخار در دو طرف طراحی شده بود. عنوان لامارزوکو روی بدنهی اصلی و در قاب لوزی شکل و نشان آنها یعنی شیر فلورانس (مارزوکو) از جنس برنز در بالای کلاهک دستگاه جای گرفتهبود. شیر بخار با توپی گردان طوری طراحی شده بود که در هنگام بیکار بودن دستگاه، بتواند بخار فشرده شده در پشت نگهدارندهی فیلتر را تخلیه کند.
[twocol_one][/twocol_one] [twocol_one_last][/twocol_one_last]زیبایی آرامشبخش و کارآمدی قابلاتکا از ویژگیهای این ماشین بود. از این ماشین حدود ۳۰ تا ۳۵ دستگاه ساخته شد که با توجه به دستساز بودن و سال ساخت آن تعداد قابلتوجهی است. مخصوصا که در آن دوران عادت – شما بخوانید فرهنگ – نوشیدن قهوه چندان در میان مردم وجود نداشت و صاحبان مکانهای عمومی چندان رغبتی به خرید دستگاهی برای سرو قهوه از خود نشان نمیدادند. در این شرایط فروش حتا یک دستگاه اسپرسوساز هم موفقیت بزرگی محسوب میشد. طراحی ظاهری این ماشین در دوران خود یک طراحی مدرن تلقی میشد اما نه به اندازهی مدل سال ۱۹۳۵.
در سال ۱۹۳۰ برادران بامبی دست به طراحی و ساخت ماشین دیگری بر اساس همین عملکرد اما با چهار سری شیر بخار زدند. این ماشین جدید چندان مورد توجه مشتریان قرار نگرفت چرا که نحوهی تعبیهی شیرهای بخار به شکلی بود که استفاده از آنها را بهطور همزمان مشکل میکرد. از این مدل فقط حدود ۸ عدد تولید شد.
تحول بعدی در محصولات لامارزوکو طراحی ماشینی با روحیات ایتالیاییتر بود. این ماشین جدید در سال ۱۹۳۵ با همان دو سری شیر بخار و مکانیزم داخلی مشابه قبل اما با تفاوت اساسی در طراحی ظاهری به بازار معرفی شد. روحیهی خاص ایتالیایی در سادگی مدرن بدنه دستگاه خودش را نشان میداد.
حضور پر رنگ معماری در طراحی شکل ظاهری دستگاه به وضوح حس میشد. تفاوت اساسی در نمای پشتی و پهلویی نشانگر نوعی عشوهگری آگاهانه در نمای ظاهری این ماشین بود و همانطور که تعداد محدود، یکی از ویژگیهای آثار هنری است از این ماشین فقط ۲۵ تا ۳۰ عدد ساخته و در اختیار خریداران قرار گرفت.
این روند طراحی ادامه پیدا کرد و یک سال بعد از آن کمپانی مدل جدیدتری به بازار معرفی کرد. سادگی در شکل ظاهری به یک شخصیت تبدیل شده بود. این نوع طراحی مدرن برای سال ۱۹۳۶ به شکل غیرقابلانکاری آوانگارد به حساب میآمد.
[threecol_one] [/threecol_one] [threecol_one] [/threecol_one] [threecol_one_last] [/threecol_one_last]اما شرایط رو به تغییر بود و برادران بامبی از تحولات اجتماعی و سیاسی غافل نبودند. در مدل سال ۱۹۳۸ تغییرات محسوسی در مکانیسم و شکل ظاهری ماشین ایجاد شد. دیگ بخار این مدل به سه روش، از طریق المنتهای برقی، گاز و یا زغال، بخار آب مورد نیاز دستگاه را تولید میکرد. مجسمهی شیر برنزی بالای دستگاه نیز حذف شده بود تا جریان هوای دیگ زغالی راحتتر تامین شود و البته در دوران پیش از شروع جنگ، این صرفهجویی در قیمت تمام شده دستگاه کاملا حسابشده مینمود.
تقاضا برای مصرف قهوه روزبهروز افزایش پیدا میکرد و لامارزوکو هم نشان داده بود که همیشه یکی از چشمانش به سمت مشتریهاست. از این رو جوزپه بامبی در ۲۵ فوریه ۱۹۳۹ طرحی را با شمارهی ۳۷۲۵۲۵ به ثبت رساند که او را مخترع اولین ماشین اسپرسوساز با دیگ بخار افقی میکرد. پیرو بامبی (PIERO BAMBI) پسر جوزپه و رئیس فعلی کمپانی لامارزوکو بهیاد میآورد:
[quote]«پدر و عمویم بهطور مداوم با مشتریها و باریستاها در تماس بودند. آنها ماشینها را معرفی میکردند، نصب میکردند، راهاندازی میکردند، سرویس میکردند، آموزش میدادند و مشورت میدادند و مشورت میگرفتند. بین آنها و مشتریانشان ارتباطی دوستانه و دوجانبه برقرار بود و من فکر میکنم طراحی اسپرسوساز افقی محصول چنین شرایطی بود.»[/quote]از این مدل دستگاه فقط ۱۰ تا ۱۲ عدد ساخته شد که متاسفانه هیچ عکس یا نشانهای از آنها موجود نیست. تنها چیزی که میتواند به ما نشان دهد اسپرسو ماشین ماروس (MARUS) مدل ۱۹۳۹ لامارزوکو چه شکلی داشته طرح گرافیکی بازسازی شده از روی نقشههای امضا شدهی آن است.
زیبایی، آن هم از نوع ایتالیایی آن چیزی است که در محصولات این کمپانی به حد اعلا به چشم میخورد. در مقابل این سطح از هنر-صنعت اگر کسی بگوید که عملکرد دستگاه بر کیفیت ظاهری آن ارجحیت دارد باید به او پیشنهاد کنم بعد از آشنایی با محصولات لامارزوکو کمی با خودش خلوت کند. در خط فکری این کمپانی کیفیت در هر موضوعی مهمترین و مهمترین و مهمترین مساله است. انگار نوعی کشش قوی برای خوب بودن در آنها وجود دارد که نمیگذارد به چیز دیگری فکر کنند. به گفتهی پیرو بامبی:
[quote]«شما میتوانید تکنیکها را یاد بگیرید، اما شور و هیجان فقط وقتی خلق میشود که از خودگذشتگی، عشق، افتخار و احترام را با کارتان همراه کنید».[/quote]
حرف شور و هیجان به میان آمد. لامارزوکو به این موضوعات خیلی توجه نشان میدهد. رفتار کمپانی با مشتریانش طوری است که هر کسی در هر کجای دنیا خود را عضو خانوادهی بزرگ لامارزوکو میداند. یکجورهایی آدم را یاد غذا خوردن یک خانوادهی ایتالیایی دور میز میاندازد. گرم و پر حرارت، صمیمی و دوستداشتنی والبته مهمتر از همه قابل اطمینان بودن ویژگیهای اصلی این همنشینی است. یکی از رسومی که این خانواده خود را به رعایت آن ملزم میداند مراسمی است به نام Out of the box منظور البته جعبهی شعبدهبازها نیست که از درون آن چیزهای عجیب بیرون بیاورند. هرچند تقریبا همین اتفاق هم میافتد اما منظور اصلی این است که لامارزوکو برای رونمایی از ماشینهای جدیدش در سراسر دنیا مراسمی ترتیب میدهد و در خلال آن، تمامی قطعات و اجزای درون پوستهی زیبا و شکیل اسپرسوساز را برای دوستدارانش بیرون میریزد تا همه به روشنی بدانند که درون دستگاه چه خبر است. درست مثل همان میهمانی ایتالیایی و حرفها و حدیثهایی که بین اعضای خانواده رد و بدل میشود.
یکی از به یادماندنیترین برنامههای بیرون جعبهای لامارزوکو، Out of the box میلان ۲۰۱۳ بود. در آن برنامه که بیش از ۳۰۰۰ میهمان از ۷۰ کشور دنیا حضور داشتند حرف نگفتهای دربارهی لامارزوکو، تکنولوژی به کار رفتهی داخل محصولات آن و برنامههای متنوع جهانی شرکت باقی نماند. همچنین در آن برنامه از آلفارومئوی بازسازی شدهی لامارزوکو پردهبرداری شد. از این ون دوستداشتنی در گذشته برای معرفی محصولات در نمایشگاههای جهانی استفاده میشد.
در شمارهی بعدی با محصولات امروزی و جنبههای دیگری از این برند آشنا خواهید شد.
رده: برندهای ماشینهای اسپرسوساز
نیز ببینید ~ اسپرسوساز لامارزوکو مدل GS/3
[hr] [twocol_one]برونو دالاکورته بنیانگذار شرکت دالاکورته
برونو دالاکورته را در صنعت قهوه با دو دستآورد قابلتوجه وی میشناسند: یکی توسعهی ماشینهای اسپرسوساز لاسپازیاله در سال ۱۹۶۹ و دیگری بنیانگذاری شرکت میلانی دالاکورته در سال ۲۰۰۱ با همکاری پسرش پائولو دالاکورته.
[/twocol_one] [twocol_one_last]بیالتی : میراثی ایتالیایی برای قهوهنوشهای سراسر دنیابیش از ۸۰ سال از اختراع موکا اکسپرس آقای بیالتی با آن چشمان خمار رو پایین و سبیل ایتالیایی و انگشت اشارهی رو به بالا میگذرد و حالا این قهوهساز کوچک، یادگاریست از فرهنگ قهوهنوشی کلاسیک ایتالیا در قفسهی آشپزخانهی قهوهنوشان سرتاسر جهان.
[/twocol_one_last]نیز ببینید ~ قسمت دوم مقالهی لامارزوکو
[hr]منابع:
www.lamarzocco.com
www.barista-academy.org
www.coffee-machine.org/coffee-machine-and-espresso-machine-history
www.kapeh-utz.com
www.web-books.com/Classics/ON/B0/B701/39MB701.html
www.wikipedia.org
www.sprudge.com