گواهینامههای تجارت قهوه
امروز گواهینامهها و برچسبهای ویژه به دو دلیل روی بستههای قهوه هستند: برای مردمی که آن را تولید میکنند و برای حفظ محیط زیست.
آیکافی – حتما تا به حال شنیده یا خواندهاید که کمپانیهای قهوه هرکدام به روشی به تولید و تجارت قهوه مشغول هستند و برای این تجارت تحت گواهینامههای خاصی فعالیت میکنند. هرکدام از گواهینامههای حوزهی تجارت قهوه نشانی از برنامه و هدفی خاص دارد. برنامههایی در راستای حفظ حقوق دستاندرکاران صنعت قهوه به خصوص کشاورزان و حفاظت از محیط زیست. برچسب هرکدام از این گواهینامهها روی بستهبندیهای قهوه میگوید که این کمپانی تحت استانداردهای این گواهینامه قهوه را تولید میکند. در مطلبی که میخوانید به اهداف و استانداردهای گواهینامههای مهم تولید قهوه به اختصار پرداختهایم.
گواهینامهی تجارت عادلانه (Fair Trade Certificate)
قهوهی تجارت عادلانه قهوهای است که تولید آن با استانداردهای تجارت عادلانه تایید شده. شرکتهایی که با این استاندارد کار میکنند شرکای تجاری خود را بر پایهی گفتوگو، شفافیت و احترام انتخاب میکنند؛ که هدف از آن تساوی حقوقی بیشتر در تجارت جهانی است. این شراکتها با ارائهی شرایط تجاری بهتر به کشاورزان تولیدکنندهی دانهی قهوه در توسعهی پایداری قهوه سهیم میشوند. شرکتهای تجارت عادلانه بهطور فعال از تولیدکنندگان و روشهای کشاورزی پایدار زیستمحیطی حمایت میکنند. کشاورزان هم باید برای دورریزیِ زبالههای خطرناک و ارگانیک، مناطق دور بسترهای آبی، کاهش مصرف آب، پیشگیری از فرسایش و حفاظت از خاک از روشهای پایدار استفاده کنند. روشهای تجارت عادلانه کار کودکان و کار اجباری را منع میکنند.
گواهینامه دوستدار پرندگان (Bird Friendly Certificate)
«دوستدار پرندگان» گواهینامهای است که مرکز پرندگان مهاجر اسمیتسونین (Smithsonian Migratory Bird Center – SMBC) تعریف کرده که بخشی از باغ وحش ملی در واشینگتن دی.سی. است. استانداردهای دوستدار پرندگان سختگیرانهترین استانداردهای زیستمحیطیِ شخص سوم هستند. اس.ام.بی.سی. برای اعطای این گواهینامه از تولیدکنندگان میخواهد تا در ابتدا پیشنیازهای گواهینامهی ارگانیک بودن محصول را رعایت کنند و سپس معیارهایی که تضمین کنندهی حفظ پوشش جنگلیِ سازندهی زیستگاه پرندگان و دیگر جانوران هستند. در نتیجه قهوهی دوستدار پرندگان تمام فواید قهوهی ارگانیک را نیز دارد. با وجود این، استانداردهای اضافی نیازمند داشتن حداقل ۴۰٪ پوشش سایهبانی و همچنین ارائهی پیشنهادهایی برای گوناگونی و اندازهی درختانی است که بالاترین پوشش سایهبانی را تشکیل میدهند. این استانداردها تضمینکنندهی بقای گوناگونی زیستگاههایی هستند که از غنای حیاتوحش حفاظت میکنند. زیستشناسان در پژوهشهایشان دریافتهاند که کشت قهوهی سایهرو (Shadow Grown)، به اندازهی یک جنگل تنوعزیستی بکر در خود جای میدهد.
گواهینامهی یو.تی.زد (UTZ Certificate)
گواهینامهی یو.تی.زد. یک برنامه و برچسب برای کشاورزی پایدار است. برچسب گواهینامهی یو.تی.زد. روی بستهبندی بیش از ده هزار محصول مختلف در بیشتر از شانزده کشور جهان نقش بسته است. در سال ۲۰۱۴ گواهینامهی یو.تی.زد. بزرگترین برنامه برای کشت پایدار قهوه و کاکائو در جهان بوده است. برنامهی این گواهینامه شامل روشهای مفید کشاورزی، مدیریت مزرعه، شرایط اجتماعی و زیستی و محیط زیست است. گواهینامهی یو.تی.زد. بزرگترین برنامهی قهوهی پایدار در جهان است. در سال ۲۰۱۲، ۹٪از قهوهی تولید شده در جهان گواهینامهی یو.تی.زد داشت.
اتحادیهی جنگلهای بارانی (The Rainforest Alliance)
اتحادیهی جنگلهای بارانی یک سازمان غیر دولتی (NGO) است که برای حفظ گوناگونی زیستی و تضمین معاش پایدار از طریق بازنگری در روشهای استفاده از زمین، روشهای تجارت و رفتار مشتریان فعالیت میکند. دفتر اصلی این شرکت در نیویورک است و دفاتری در آمریکای شمالی و جنوبی، آسیا، آفریقا و اروپا دارد و برنامهاش در بیش از ۱۰۰ کشور در حال اجراست. این شرکت که در سال ۱۹۸۷ تاسیس شده و پنج سال پیاپی چهار ستاره از چریتی نویگیتور (Charity Navigator) دریافت کرده است. اتحادیهی جنگلهای بارانی از کنترل نیروهای بازار به عنوان بخشی از استراتژیاش برای به دام انداختن جنگلزدایان بزرگ و جلوگیری از نابودی محیط زیست استفاده میکند: استخراج الوار، توسعهی کشاورزی، دامداری و توریسم. این سازمان روشهای پایدار را به کشاورزان، جنگلبانان و جنگلنشینان و فعالان توریسم آموزش میدهد که به حفظ زمین و آبراهها، بهبود معاش و حمایت از کارگران و اجتماعات میانجامد. همچنین به آنها کمک میکند تا از نظر مالی به جایی برسند که بتوانند تغییرات پایدار را اعمال کنند.
قهوهی ارگانیک (Organic Coffee)
در ایالات متحده، وزارت کشاورزی وضعکنندهی استانداردهایی است که باید رعایت بشوند تا یک محصول برچسب «ارگانیک» بگیرد و این نشان روی آن درج بشود. در مورد پروندهی قهوه، تولیدکنندگان اجازه ندارند از مواد صنعتی مثل آفتکشها، علفکشها و کودهای شیمیایی استفاده کنند. اگر برچسب ارگانیک روی قهوهای خورده باشد حداقل ۹۵٪ دانهها باید در شرایط ارگانیک رشد کرده باشند. استاندارد ارگانیک برای این ایجاد شده تا به مصرفکننده اطمینان بدهد که در این محصول هیچ ماده یا افزودنی شیمیایی وجود ندارد، تا اینکه منظورش نشان دادن تولید محصول به روشهای دوستدار محیط زیست باشد. با وجود این هر دو کاملا با هم جور در میآیند.
بدون شک زمانی کشاورزی تماما به شکل ارگانیک انجام میشده. امروز با پیروی از این روشهای سنتی در کشتزارهای قهوه میتوان حجم علفکشها، آفتکشها و بارورکنندههایی را که به خاک وارد میشوند کاهش داد، قسمتی از پوشش سایهبانی جنگل را حفظ و فرسایش خاک را کم کرد. استفاده از آفتکشها و علفکشها تهدیدی جدی برای سلامت کارگران است، ولی در قهوهی ارگانیک این نگرانی از بین میرود.
قهوهی کربن-خنثی (Carbon-neutral Coffee)
جدیدترین «گواهینامه» برای ترویج قهوه و دیگر محصولات میان مصرف کنندگان حساس به محیط زیست برچسب «کربن-خنثی» است. قهوه بهطور ذاتی محصولی است که قابلیت ایجاد تاثیرات منفی بزرگ زیستمحیطی را دارد. در بدترین شرایط جنگلها برای رسیدن نور خورشید به کشتزارهای قهوه از بین میروند که خود این کار باعث آلودگی آب با آفتکشها و علفکشها، فرسایش و نابودی زیستگاه میشود. سپس قهوه به کشورهای پیشرفته میرود، روست میشود و برای مصرفکنندگان فرستاده میشود. این با مصرف انرژی و افزایش دیاکسیدکربن و دیگر گازهای گلخانهای که دلیل بزرگ تغییرات آب و هوای زمین هستند همراه است. همین مسئله بخشی از لذت قهوهی صبحگاهی مصرفکنندگان حساس به محیط زیست را از بین میبرد.
تجارت کربن-خنثی تجارتی است که در مجموع تمام فعالیتهایش هیچ نوع گاز گلخانهای به جو اضافه نکند. اما تشخیص میزان خالص گازهای انتشاریافتهی یک شرکت کار سادهای نیست. روسترها، واردکنندگان یا فروشندگان کربن-خنثی بیشترین نگرانی زیستمحیطی را دارند. درحالیکه کشاورزان ارگانیک میتوانند به کاهش آلودگی در کشتزار خودشان کمک کنند، پرورشدهندگان قهوهی سایهرو (Shade Coffee) و تولیدکنندگان اتحادیهی جنگلهای بارانی میتوانند از جنگلهای گرمسیری حفاظت کنند و این بهطور غیرمستقیم برای همه سودمند است. جنبش کربن-خنثی نگران سلامت محیط زیست در تمام جهان است.
دستورالعمل مشترک جامعهی قهوه (Common Code for the Coffee Community)
دستورالعمل مشترک جامعهی قهوه که به ۴C معروف است، مجموعه قوانینی برای توسعهی قهوهی پایدار است. این دستورالعمل پس از ۴ سال مذاکره بین شرکتهای قهوه، دولتها و جامعهی شهری تنظیم شد. ۴C استانداردهای زیستمحیطی و اجتماعی برای تولید قهوه را پیشنهاد میدهد. این استاندارد بهمنظور بهبود قدرت اقتصادی تولیدکنندگان قهوه، شرایط کار و زندگی خانواده و کارگرانشان و نیز حفظ منابع طبیعی مثل جنگلها، آب، خاک، گوناگونی زیستی و انرژی تنظیم شده است.