روز گذشته ۲۴ تیرماه ۱۳۹۷ سومین دفتر از واژه‌های پیشنهادی گروه قهوه‌پژوهی فرهنگستان در شورای واژه‌گزینی به تصویب رسید.
آیکافی – در این جلسه که به ریاست خانم نسرین پرویزی برگزار شد، ۳۹ واژه – عمدتا از خوشه‌واژه‌ی دستگاه اسپرسو – به تصویب رسید. از واژه‌های مصوب این دفتر می‌توان به اسپرسوساز تک‌جوشانه به‌جای single boiler espresso machine، چکانه‌ی کیسه‌ای به‌جای drip bag و آهنگ افزایش دما یا دماهنگ به‌جای ROR اشاره کرد.
دکتر فرشید سمائی، دکتر محمدرضا رضوی، دکتر رضا عطاریان، مهندس علی کافی و مهندس سیامک کاظمی در این جلسه حضور داشتند.
با تصویب واژه‌های دفتر سوم گروه قهوه‌پژوهی، تعداد کل واژه‌های مصوب این گروه به ۱۳۰ رسید.
در میان واژه‌های دفتر سوم «اسپرسو» هم به چشم می‌خورد. آویشن محضری نماینده‌ی فرهنگستان در گروه قهوه‌پژوهی در این ارتباط به آیکافی گفت: «ما قصد نداشتیم اسامی خاص مانند اسپرسو را در قالب کاربرگه به شورای واژه‌گزینی ببریم؛ اما از آن‌جا که ما به ترکیب‌های «اسپرسو» مانند اسپرسوساز، اسپرسوساز تک‌جوشانه و دوجوشانه و به‌طور کلی انواع دستگاه‌های اسپرسو نیاز داشتیم، از نظر شورا می‌بایست ابتدا واژه‌ی «اسپرسو» را می‌پذیرفتیم. همین اتفاق هم افتاد. اما این بدان معنا نیست که ما می‌خواهیم معادلی فارسی برای اسپرسو برگزینیم.»
محضری ادامه می‌دهد: «پذیرفتن اسپرسو از طرف شورا یک حسن دیگر هم دارد و آن این است که راه را بر تلفظ‌های نادرستی که از این واژه وجود دارد مانند «اکسپرسو» می‌بندد. با این‌حال بنا نیست ما اسم‌های خاص دیگر مانند کاپوچینو و لاته را به شورا ببریم.»
گروه قهوه‌پژوهی یکی از ۷۰ گروه تخصصی واژه‌گزینی فرهنگستان زبان و ادب فارسی است که در خرداد ۱۳۹۴ با هدف آسان‌سازی کاربرد واژه‌های تخصصی قهوه در فرهنگستان زبان تشکیل شد. هدف از تشکیل این کارگروه، معادل‌سازی برای واژه‌های صنعتی قدیمی است که با توجه به تحول و گسترش سریع بخش‌های علمی و عملی آن در چند سال اخیر، واژه‌ها و اصطلاحات تخصصی بسیاری به دایره‌ی زبانی آن وارد شده است.
گروه قهوه‌پژوهی فرهنگستان تاکنون نزدیک به ۵۰ جلسه تشکیل داده است.
تاکنون بسیاری از واژه‌های مصوب فرهنگستان در حوزه‌ی قهوه به زبان گفتار و نوشتار جامعه راه پیدا کرده که از آن جمله می‌توان به: برشته‌کاری، تک‌خاستگاه، سرددم‌آوری، سابه‌ی قهوه و قهوه‌آزمایی اشاره کرد.
گروه‌های تخصصی فرهنگستان در طول یک سال کاری و در قالب جلسات هفتگی و ماهیانه با اعضای کارشناس، واژه‌های پیشنهادی معادل واژه‌های بیگانه را گرد‌آوری می‌کنند. واژه‌های پیشنهادی سپس در قالب یک دفتر – معمولا سالی یک بار – به شورای واژه‌گزینی متشکل از کارشناسان زبان فارسی و زبان‌شناسان می‌رود تا در طی جلسه واژه‌های پیشنهادی به بحث گذاشته شوند. در پایان جلسه بعضی از واژه‌ها تصویب شده و بعضی جهت بررسی بیشتر به گروه‌های تخصصی برگردانده می‌شوند.
نیز ببینید ~ پرونده ویژه گروه قهوه‌پژوهی فرهنگستان
عکس‌ها: نوش‌آفرین موفق
سلام به گروه فعال قهوه‌پژوهی
اگر در بقیهٔ حوزه‌های فعالیت واژه‌گزینی فرهنگستان هم به این سرعت و جدیت اطلاع‌رسانی می‌شد، شاهد تغییر نگاه جامعه به کار واژه‌گزینی بودیم. موفق و پرتوان باشید.