گفت‌وگو با برنده ایرانی مسابقه معماری +A:
انتظار نداشتیم
روزنامه شرق (چهارشنبه ۹ اردیبهشت ۹۴) – مسابقه معماری (A+ (architizer awards امسال دو برنده داشت. این مسابقه در شاخه‌های مختلف معماری، در دو بخش مردمی و هیأت داوران برگزار می‌شود که لیلا عراقیان، به‌عنوان طراح «پل‌طبیعت»، در بخش پل‌های عبوری، انتخاب اول مردم و جزء پنج سازه برتر جهان در سال ٢٠١۵ قرار گرفت، اما در بخش معماری داخلی مربوط به رستوران‌ها ایرانی دیگری نیز توانست از میان پنج طرح دیگر، جایزه هیأت انتخاب را که از سوی ٣٠٠ معمار بین‌المللی انتخاب می‌شود، از آنِ خود کند.
هومن بالازاده برای طراحی داخلی کافه اسپریس این جایزه را که دو هفته دیگر مراسم رسمی آن در آمریکا برگزار می‌شود، دریافت خواهد کرد. بالازاده دارای مدرک کارشناسی ارشد معماری است و پس از دو سال همکاری با بهرام شیردل در شرکت مشاورین شیردل و همکاران، فعالیت خود را از سال ١٣٨۴ آغاز و در سال ١٣٨٧ دفتر شخصی هوباتوطرح را تأسیس کرد. او در طول سال‌های فعالیتش، حدود ٣٨ پروژه در ایران و سایر کشورها طراحی و اجرا کرده و مدرس دانشگاه آزاد دوبی نیز بوده است. بالازاده رتبه اول مسابقه معماری داخلی و طرح منتخب در مسابقه بین‌المللی داخلی WAF در بارسلون برای طراحی داخلی کافی‌شاپ ولنجک در سال ١٣٨٩ را نیز در کارنامه‌اش دارد. این گفت‌وگو در روزنامه شرق به چاپ رسیده است.
چند سال قبل طرح دیگری از شما برای یکی دیگر از کافه‌های ولنجک برنده شد و حالا طراحی کافه اسپریس هم توانسته است نظر ٣٠٠ معمار جهان را در مسابقه +A جلب کند. با توجه به موفقیت‌هایی که در این زمینه داشته‌اید، چه معیارهایی هنگام طراحی یک پروژه، مخصوصا در حوزه کافی‌شاپ‌ها برایتان اهمیت دارد؟
ما معمولا سعی می‌کنیم ایده‌ای را که برای فضاسازی یک کافه در نظر می‌گیریم، ساختار یکپارچه و هویت مشخصی نسبت به فضا داشته باشد و به همان نسبت، ایده‌پردازی در مورد نور، تهویه، آکوستیک و… با شرایط و فضا مناسب باشد و به نسبت الگو و شرایط، فضایی شکل بگیرد که ضمن درنظرگرفتن این معیارها، جدید و نو باشد. در پروژه کافه اسپریس نیز، مسئله اصلی پرداختن به ایده‌ای برگرفته از بافت آن منطقه بود. این کافه در منطقه‌ای قرار دارد که به‌عنوان مرکز صنایع دستی ایران شناخته می‌شود، بنابراین هدف اولیه ما این بود که طرحی را مطرح کنیم که مخاطب در آن، میان صنایع دستی و معماری ارتباط برقرار کند. همچنین این کافه در مقابل ساختمان صنایع دستی ایران، که با آجر ساخته شده است، قرار دارد و به‌همین‌دلیل ما هم در طراحی کافه متریال آجر را به‌کار بردیم و سعی کردیم، ساختار کافه جدید و نو باشد. مشخصه متریال ما آجر و لعاب بود و در نورپردازی مصنوعی، نوری طراحی کردیم که از معماری ایرانی الهام گرفته شده بود. نهایتا به ادبیاتی که شاخصه‌های معماری ایرانی را دربر داشته باشد، رسیدیم که بیان نوینی را هم ارائه دهد.
نیز ببینید ~ ایده‌هایی برای طراحی داخلی کافه و کافی‌شاپ
چه شد تصمیم گرفتید در این رقابت شرکت کنید؟
پیش از شرکت در این مسابقه با آن آشنا بودم و از همین رو تصمیم گرفتیم کار را برایشان بفرستیم. ٣٠٠ داور بین‌المللی در این رویداد حضور دارند و برایم اهمیت داشت اثر از سوی آنها بررسی شود، چون مسابقه باارزشی است. طرح ما توانست در فهرست پنج نامزد نهایی انتخاب شود، اما انتظار نداشتیم از سوی هیأت داوران برنده شویم.
~ کافه اسپریس در شبکه‌ی کافه‌های آیکافی
در دوره‌های قبل حضور ایرانیان در این مسابقه و میزان موفقیت آنها چگونه بود؟
تاجایی‌که من می‌دانم پیش‌ازاین ایرانیان نتوانسته بودند در این مسابقه برنده داشته باشند، اما در مسابقه «وف»، که یکی دیگر از مسابقات معتبر معماری است، رتبه اول از سوی ایران داشته‌ایم.
طرح‌هایی که برای معماری داخلی کافه‌ها و رستوران‌های ایرانی استفاده می‌شوند، چقدر با معیارهای بین‌المللی مطابقت دارد و تا چه حد هویت ایرانی در آنها دیده می‌شود؟
طرح‌ها درحال نزدیک‌شدن به استانداردهای جهانی هستند، اما در مورد اینکه در بیان معماری داخلی چقدر می‌توانیم هویت‌سازی کنیم، به پروژه‌ها بستگی دارد، چون در بسیاری از مواقع، فضاهایی طراحی می‌شوند که هویتی ندارد و صرفا طراحی یا design دارند، درحالی‌که این دو با هم فرق دارند. ما می‌توانیم برای طراحی‌هایمان هویتی بسازیم که با بافت آن پروژه نزدیک باشد، فرقی هم ندارد این پروژه کوچک باشد، مانند کافه اسپریس یا یک پروژه شهری. به نظر من مسئله مهم این است که طرح ما چقدر با بافت آن منطقه و هویت مصرف‌کنندگان، ارتباط برقرار کرده است.
همین مسئله‌ای که به آن اشاره کردید، چقدر در معماری ما مورد توجه قرار می‌گیرد؟
ما سعی می‌کنیم به این نکات توجه کنیم، اما قضاوت در مورد پروژه‌های دیگر سخت است و نیاز به بحث طولانی و مفصلی دارد.
برای سرمایه‌گذاران یا صاحبان کافه‌ها و رستوران‌ها چقدر اهمیت دارد معماری داخلی مکانی که در اختیار دارند، با هویت آن منطقه سازگار باشد و چقدر حاضر به سرمایه‌گذاری در این زمینه هستند؟
به اعتقاد من وظیفه معماران است که این مسائل را برای کارفرما روشن کنند. شاید آنها از دید تخصصی ما به موضوع نگاه نکنند، بنابراین معماران باید سعی کنند طرح را برای کارفرما جا بیندازند و او را متقاعد کنند، این کار چه فوایدی دارد.
