محسن آزادی
مدرس دوره مکانیک، تعمیر و نگه‌داری اسپرسوساز در آیکافی
چند روز پیش تصویری از درون بویلر دستگاه اسپرسوساز قرار دادیم و نام قطعه را پرسیدیم. خیلی‌ها این قطعه را به نام «بچه بویلر» می‌شناسند :) اما نام صحیح این قطعه «مبدل حرارتی» یا heat exchanger است.
آیکافی – چرا عنوان «بچه بویلر» نادرست است؟ برای این‌که اساسا در این قطعه آب به جوش نمیاد که بخواهد بویلر (جوشانه) باشد؛ چرا که اصلا درون مبدل حرارتی، هیچ‌گونه منبع گرمایی مستقل یا المنتی وجود ندارد. وظیفه‌ی مبدل حرارتی، تامین آب گرم برای عصاره‌گیری اسپرسو است؛ یعنی همان آبی که پشت گروپ می‌آید. در حقیقت مبدل حرارتی استوانه‌ای‌ست که آب لازم برای عصاره‌گیری درون آن گرم می‌شود. چطور؟ از طریق مجاورت با بویلر که خود حاوی آب و بخار است. پس آبی که برای عصاره‌گیری استفاده می‌شود، از بویلر تامین نمی‌شود، بلکه وظیفه‌ی بویلر (یکی از وظایف البته)، حرارت دادن به آب درون مبدل حرارتی است.
پس یک دور خلاصه مرور کنیم: درون بویلر آب و بخار آب قرار دارد. استوانه‌ای درون بویلر قرار دارد که آب عصاره‌گیری از آن می‌گذرد و پشت گروپ می‌آید. المنت دستگاه، آب درون بویلر را گرم می‌کند و این گرما به آب درون مبدل حرارتی منتقل می‌شود. در عمده‌ی دستگاه‌های سینگل بویلر (تک‌جوشانه) امروزی، وظیفه‌ی بویلر علاوه بر تامین آب جوش و بخار برای فوم شیر، حرارت دادن به آب درون مبدل حرارتی است.
