مستند «طلای سیاه» داستان یک تولیدکننده اتیوپیایی قهوه را روایت می‌کند که به‌دنبال یافتن مشتری برای محصولاتش سفری پر ماجرا را آغاز می‌کند. این فیلم به کارگردانی دو برادر بریتانیایی به نام‌های مارک و نیک فرانسیس در سال ۲۰۰۶ ساخته شده و در آن گوشه‌ای از مصائبی که بر کارگران مزارع قهوه و تولیدکنندگان محلی می‌رود و نیز پیچیدگی‌ها و بی‌عدالتی‌های حاکم بر تجارت بین‌المللی این محصول پرطرفدار به تصویر کشیده می‌شود.
سازندگان فیلم با هدف قرار دادن زندگی و کار مشقت‌بار کشاورزان قهوه منطقه ارومیا در جنوب و غرب اتیوپی – کشوری که به روایت‌های مختلف خاستگاه دانه قهوه محسوب می‌شود – نقبی زده‌اند به آن‌چه در سفر پر رمز و راز قهوه از مزارع و کشتزارها گرفته تا قفسه‌های فروشگاه‌ها و فنجان‌های قهوه کافه‌ها می‌گذرد. در طول فیلم می‌بینیم که تاده‌سه مسکلا که مدیریت یک انجمن محلی تولیدکننده قهوه را برعهده دارد٬ از مزارع قهوه منقطه سیدامو و ارومیا و نیز مراکز فرآوری قهوه و فروش و قیمت‌گذاری دیدن کرده و بینندگان را با پشت‌پرده این تجارت پرسود آشنا می‌کند. او همچنین با سفر به انگستان و ایالات متحده می‌کوشد تا بی‌واسطه دلالان٬ محصول قهوه خود را با قیمت بالاتری به خریداران و توزیع‌کنندگان بفروشد؛ اما متوجه می‌شود که چه بسا دست‌های پیدا و پنهانی که او را از رسیدن به هدفش باز می‌دارند. فیلم در عین حال حامل این پیام است که آفریقا بیش از آن‌که به کمک‌های بشردوستانه و خیرخواهانه محتاج باشد٬ نیازمند نظامی عادلانه در تجارت و کسب و کار است.
در صحنه‌ای از فیلم می‌بینیم که مردم محلی برای به فروش رفتن دانه‌های قهوه‌شان با قیمتی بالاتر٬ دست به دعا برداشته‌اند. بسیاری از کشاورزان در این منطقه از کشت قهوه دست شسته‌اند و به کاشت نوعی ماده مخدر روی آورده‌اند که نسبت به قهوه برایشان سودآورتر است.
در جای دیگری از فیلم سکانس‌هایی از مجمع بازرگانی نیویورک (New York Board of Trade) دیده می‌شود؛ جایی که در هر روز کاری٬ قیمت پایه دانه قهوه بر اساس میزان عرضه و تقاضای بازار تعیین می‌شود و تاثیراتی که این قیمت‌ها بر زندگی عادی کشاورزان اتیوپیایی قهوه دارد.
قیمت قهوه در سال ۲۰۰۶ به پایین‌ترین میزان خود در طی چند سال گذشته رسید.
فیلم با به تصویر کشیدن و مقابله‌ی صحنه‌هایی از کافی‌شاپ‌های استارباکس و کافه ایلی و مسابقات جهانی باریستا ۲۰۰۵ در جریان کنفرانس انجمن تخصصی قهوه آمریکا (SCAA) در سیاتل٬ و همین‌طور زندگی سختی که بر کشاورزان قهوه اتیوپیایی می‌گذرد٬ تماشاگران را به تامل و اندیشه وا می‌دارد. شعار فیلم این است:
[بعد از تماشای فیلم] قهوه‌تان دیگر آن طعم گذشته را نخواهد داشت.
۵ شرکت بزرگ قهوه در دنیا یعنی استارباکس٬ سارا لی٬ پراکتر اند گامبل٬ کرافت و نسله که در فیلم به‌نحوی به نام و فعالیت‌شان اشاره‌ای شده٬ همگی اذعان داشته‌اند که هیچ دعوتی از طرف سازندگان فیلم مبنی بر انجام گفت‌وگو با آن‌ها انجام نشده است.
وقتی این جور مطالب به گوشمون میرسه یا جایی اون هارو می خونیم . واقعا خوبه که از هم حمایت کنیم با نرفتن و نخوردنه قهوه های همین شرکت ها .ولی خوب قهوه های دیگه همین طعم و عطر رو ندارن ؟ من این کلیپ رو ندیدم چون شاید واقعا هر موقع که قهوه بخورم بیاد جلوی چشممو بقیه ماجرا .چون دوست دارم همیشه با خوردن همون قهوه های خوب از حسه خوبی که بهمون میده لذت ببرم