قهوه: خوب، بد، زشت

بانکوک پست
برگردان: حمیدرضا پاکدامن

بحث ومجادله، نگرانی و پریشانی، تاریخ و روایت، همه و همه به نظر می‌رسد که با برخی از غذاها و نوشیدنی‌های روزمره ما عجین شده‌اند. علی‌الخصوص وقتی که این موارد  با موضوع  سلامتی هم ارتباط داشته باشند. در این راستا بزرگ‌نمایی‌های رسانه‌ای و گزارش تحقیقات و مطالعات ضد و نقیض همواره موجب نگرانی و سردرگمی مردم بوده است.

آیکافی – اکثر غذاها و نوشیدنی‌ها می‌توانند لذت‌بخش باشند بدون آن‌که پس از مصرف ‌آ‌‌ن‌ها نیازی به احساس گناه داشته باشیم. همواره خوراکی‌های دلخواه‌مان می‌توانند بدون ایجاد هیچ‌گونه مشکلی برای سلامتی در رژیم غذایی ما موجود باشند، به شرطی که مصرف روزانه آن‌ها در حد متعادل و مناسب باشـد. به‌طور کلی هر چیزی که ما مصرف می‌کنیم دارای فواید و مضراتی است؛ لیکن از مصرف  بیش از اندازه هر چیزی باید اجتناب کرد. اما در اکثر اوقات می‌توانیم از خوردن یا نوشیدن مقدار کمی از چیزی که دوستش داریم لذت ببریم.

قهوه و واقعیت‌های آن

واقعیت‌ها درباره قهوه خیلی‌ها را متعجب می‌کند. شما ممکن است  گزارشاتی را خوانده باشید مبنی بر این‌که مصرف قهوه باعث  تشدید هیجانات درونی می‌شود و یا خطر برخی از بیماری‌های جدی مانند سرطان سینه، کلسترول خون و ناراحتی‌های قلبی  را افزایش می‌دهد. اما این لزوما بدیـن معنا نیست که شما باید از خوردن نوشیدنـی دلخواه‌تان اجتناب کنید. با اتخاذ یک استراتژی معقول و پیروی از یک سری روش‌های منطقی و آزمایش‌شده، دیگر چیزی مانع لذت بردن شما از یک یا دو فنجان قهوه روزانه‌تان نخواهد شد.

با وجود بزرگ‌نمایی‌های صورت گرفته بر روی مضرات قهوه، مصرف این نوشیدنی برای حفظ سلامتی توام با یک مدل زندگی فعال می‌تواند کاملا مفید و ارزشمند باشد. در مقادیر محدود، عنصر مقوی موجود در قهوه (کافئین) یک افزایش‌دهنده مناسب انرژی محسوب می‌شود. نوشیدن یک فنجان قهوه قبل از شروع تمرینات ورزشی مقاومت بدن شما را بالا برده و درافزایش سرعت شما حین دویدن یا افزایش قدرت درحین دوچرخه‌سواری نسبت به حالت عادی کمک قابل توجهی می‌کند. در ضمن کافئین علاوه بر این که در طی زمان تمرین سرعت و قدرت بیشتری به شما می‌دهد، در رسیدن به حالت آرامش و عدم انقباض ماهیچه‌ها بعد از تمرین نیز کاملا موثر و مفید خواهد بود.

مقدار مناسب و متوسط مصرف قهوه فواید دیگری نیز دارد. از این نوشیدنی به عنوان کاهش‌دهنده اثرات سنگ کیسه صفرا و بیماری پارکینسون یاد می‌شود. همچنین باعث کاهش خطرات بیماری دیابت نیز می‌گردد. پس دیگر خیال‌تان راحت، از این‌که امروز صبح یک فنجان قهوه نوشیده‌اید لازم نیست احساس گناه کنید!

زود بنوشید، به اندازه بنوشید

مانند سایر غذاها و نوشیدنی‌ها، میزان مناسب مصرف قهوه در روز بسیار مهم است. همچنین علاوه بر مقدار، زمان مصرف کافئین نیز از اهمیت خاصی برخوردار است و بر سلامتی شما تاثیر به‌سزایی دارد. مقدار زیاد مصرف کافئین باعث بروز بی‌خوابی، تپش قلب، تشویش و اضطراب می‌گردد. همچنین در موارد خاص و افراد حساس، امکان بی‌نظم شدن ضربان قلب و اثرات ناشی از آن وجود دارد.

[quote float=”left”]با وجود بزرگ‌نمایی‌های صورت گرفته بر روی مضرات قهوه، مصرف این نوشیدنی برای حفظ سلامتی توام با یک مدل زندگی فعال می‌تواند کاملا مفید و ارزشمند باشد[/quote]

به خاطر داشته باشید که کافئین بیش از آن‌چه که شما فکر می‌کنید در جریان خون شما باقی می‌ماند. حتا شاید شما یک حس خاص را برای چند ساعت کوتاه داشته باشید اما کافئین در خون حدود هشت الی پانزده ساعت در جریان است. لذا اگر بدن شما مستعد مشکلات هیجانی و یا کم‌خوابی است، بهترین کار اجتناب از نوشیدن قهوه خصوصا در اواخر بعد از ظهر و اوایل شب است.

اما اگر واقعا می‌خواهید میزان کافئین بدن خود را تنظیم کنید، یک راه مناسب پیروی از روش مصرف حداکثر ۲۰۰ میلی‌گرم کافئین در روز است، مقداری که تقریبا در دو فنجان قهوه موجود است. همچنین اجتناب از نوشیدنی‌های کافئین‌دار در اوایل شب، که در صورت مصرف ممکن است باعث تهییج بدن شده و مشکلاتی از قبیل عدم دستیابی به آرامش جسمی و حتا کم‌خوابی و بی‌خوابی را سبب شود.

انتخاب‌های سالم‌تر

بهترین راه برای حفظ سلامتی توام با لذت بردن از قهوه، نوشیدن قهوه سیاه است. در واقع موادی مانند شکر یا سایر شیرین‌کننده‌ها و یا شیر و خامه هستند که مقادیر زیادی کالری به قهوه اضافه کرده و آن را به یک نوشیدنی ناسالم تبدیل می‌کنند. محصولات لبنی مثل شیر و خامه جدا از این‌که منبع غنی از کلسیم هستند، در واقع خودشان باعث محروم کردن استخوان از جذب کلسیم می‌شوند؛ در ضمن شکر نیز خود به عنوان مسبب چاقی و بسیاری از مشکلات سلامتی به‌شمار می‌رود.

در حالی‌که گاهی اوقات کافئین به عنوان یک ماده مضر در اذهان مردم به تصویر کشیده می‌شود، این بدان معنا نیست که قهوه بدون کافئین جایگزین مناسب و سالم‌تری است. یکی از نگرانی‌های مهم در جدا کردن کافئین از قهوه به واکنش‌های شیمیایی آن (خصوصا ترکیبات متیلن کلراید و اتیل استات) مربوط می‌شود که در مراحل انجام واکنش مورد استفاده قرار می‌گیرند. با وجودی‌که مقدار مواد شیمیایی مورد مصرف در مراحل واکنش بسیار ناچیز است، اما همین مقدار هم موجبات بروز بیماری‌هایی را در دراز مدت فراهم می‌کند. لذا به‌طور کلی گزینه قهوه معمولی کافئین‌دار انتخاب بهتر و سالم‌تری است.

یکی دیگر از مسائلی که می‌تواند در موضوع قهوه بر سلامتی شما تاثیرگذار باشد نحوه آماده‌سازی آن است. اگر شما قهوه آماده شده به روش فیلتری را ترجیح می‌دهید حتما باید به خاطر بسپارید که فیلترهایی که از کاغذهای غیر سفید رنگ ساخته شده‌اند نسبت به سایر فیلترها کار صافی را بهتر انجام می‌دهند.

دو قاعده مهم

اگر شما از آن دسته از افرادی هستید که هر روز قهوه می‌نوشید، حتما این دو نکته را به خاطر بسپارید:

• همواره قهوه را در حالت طبیعی آن و بدون افزودن خامه و شکر آماده و سرو کنید که این روش بهترین وسالم‌ترین روش ممکن است.
• در روز بیشتر از یک یا دو فنجان قهوه ننوشید. این به شما اجازه خواهد داد تا از خواص و فواید قهوه بدون به مخاطره انداختن سلامتی خود بهره‌مند گردید.