چند روز بیشتر از خبر پرماجرای پیشنهاد فرهنگستان زبان فارسی برای تغییر نام نوتلابارها نمی‌گذرد و کاربران شبکه‌های اجتماعی هنوز مشغول مزه‌مزه کردن نان داغ، شکلات داغ به جای نوتلابار هستند که امروز فرهنگستان زبان فارسی توضیحی در باره آن نامه منتشر کرده است که پاسخ اغلب انتقادها را در آن می‌توانید پیدا کنید.
آیکافی – گره اول این ماجرا را شاید شیوه اطلاع‌رسانی خبرگزاری‌ها ایجاد کرده است. در نامهای که از حداد عادل رئیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی به نیروی انتظامی ارسال شده، به‌طور مشخص از واژه پیشنهاد و توصیه استفاده می‌شود و در هیچ‌کجای نامه حرفی از تصویب شدن این پیشنهاد زده نمی‌شود. فرآیندکار فرهنگستان زبان و ادب فارسی در تصویب واژگان معادل در کارگروه‌های تخصصی با حضور کارشناس‌های مختلف و طی جلسات متعدد انجام می‌شود و اگر قرار باشد معادل فارسی واژه‌ای به صورت رسمی جایگزین صورت غیرفارسی آن بشود، باید پس از طی فرآیندی به تصویب کارگروه‌های تخصصی برسد و بعد منتشر شود.
به نظر می‌رسد خبرگزاری‌ها و سایت‌های خبری بی‌توجه به این فرآیند و شیوه کار کارگروه‌های تخصصی در فرهنگستان نامه را به منزله مصوب بودن محتوای آن دانسته‌اند و با تیتر «تصویب نان داغ، شکلات داغ به جای نوتلابار» آن را منتشر کردند. فرهنگستان هم با تکیه بر همین موضوع توضیحاتش را شروع کرده: «فرهنگستان زبان و ادب فارسی طی نامهای از فرمانده نیروی انتظامی درخواست کرد که نام مغازه‌هایی با عنوان نوتلابار را تغییر دهند. در ضمنِ این درخواست پیشنهادی نیز مطرح کرد مبنی بر اینکه صاحبان این اماکن در صورت تمایل می‌توانند از نام «نان داغ، شکلات داغ» یا هر نام مشابه و مرتبط با فعالیتشان استفاده کنند. متأسفانه این پیشنهاد، مصوّبِ فرهنگستان تلقی شد. فرهنگستان هرگز برای نام اماکن مختلف واژه‌ای را تصویب نمی‌کند و این تنها تذکری به‌منظور اجرای قانونی بوده که بیست سال از تصویب آن می‌گذرد.»
بسیاری از کاربران در شبکه‌های اجتماعی با این مقدمه به فرهنگستان ایراد گرفتند که نوتلا اسم خاص است و فرهنگستان در ادامه نامه‌اش به همین موضوع اشاره می‌کند: «نوتلا نام تجاری نوعی شکلات و نمانامی (برند) ایتالیایی برای این نوع شکلات است که شخصی به نام فرّرو (Ferrero) در سال ۱۹۶۴ آن را ابداع کرده است. بی‌گمان برای نمانام یک فراورده خارجی در هیچ زبانی معادل‌گزینی نمی‌شود. گویا اول بار نیز نوتلابار در نیویورک دایر شده است. پرسش اینجاست که آیا باید از نمانام یک محصول خارجی برای عرضه محصولات استفاده شود تا بتوان سود بیشتر کسب کرد؟ و چنانچه نامی ایرانی باشد موفقیتی در کار نیست؟»
انتقاد دیگری که به این معادل پیشنهادی وارد شده بود، غیرفارسی بودن واژه شکلات است. فرهنگستان در توضیحش در کنار شکلات به واژه‌هایی مثل رادیو، تلویزیون، سینما اشاره می‌کند: «برخی الفاظ از زبان‌های بیگانه وارد زبان‌های دیگر و از جمله زبان فارسی می‌شوند و پیش از آنکه معادلی برای آن‌ها برگزیده شود جای خود را در زبان باز می‌کنند و با عناصر زبان ترکیب می‌شوند و به قولی شناسنامه فارسی می‌گیرند، از آن جمله شکلات است، همانند رادیو و تلویزیون و سینما و بسیاری واژه‌های دیگر. شکلات را فارسی‌شده تلقی می‌کنیم و بنا نداریم برای آن معادل‌گزینی کنیم، ولی نوتلا از این دست نیست و در اینجا با بار (bar) تلفیق شده است که آن نیز واژه‌ای بیگانه است.»
حضور بستنی و میوه و محصولات سرد و بدون نانی که در نوتلابارها سرو می‌شود یکی دیگر از موضوعاتی بود که منتقدهای «نان داغ، شکلات داغ» روی آن دست گذاشتند. اما توضیح فرهنگستان را در این باره بخوانید و به پیشنهادهای زبان‌دوستان دیگر هم فکر کنید: «در نام‌گزینی اساساً وجه غالب موضوع مورد نظر (مکان یا محصول یا جز آن‌ها) را درنظر می‌گیرند و بر آن اساس نامی انتخاب می‌کنند. در مورد نوتلابار نیز وجه غالب، نان یا فراورده‌هایی همچون بیسکویت و شیرینی است که با شکلات آمیخته می‌شود، هرچند بستنی و میوه و جز آن‌ها نیز در تهیه آن به کار می‌رود. پس از اعلام پیشنهاد فرهنگستان، زبان‌دوستان پیشنهادهای دیگری مانند نان‌شکلات، شکلات‌خانه، نوکلات (ادغام نون و شکلات) عرضه کردند. علاقه‌مندان می‌توانند با پیشنهادهای خود به این اماکن در جهت نام‌گذاری به زبان فارسی و متناسب با فرهنگ کشور خود یاری رسانند.»
آخرین نکته‌ای که فرهنگستان بر آن دست می‌گذارد استفاده از نام تجاری خاص «نوتلابار» بدون اخد نمایندگی رسمی است: «استدلال دیگری که ممکن است برای به‌کارگیری این نام صورت گیرد این است که در کشورهای دیگر عنوان این نوع اماکن نوتلابار است. برابر با قانون، شرکت یا محل کسب یا تولید فقط درصورتی‌که نمایندگی رسمی شرکت یا مؤسسه با نام تجاری خاصی را داشته باشد می‌تواند با همان نام فعالیت کند و همه ما می‌دانیم که متأسفانه در ایران بدون اخذ نمایندگی رسمی از نامهای دیگران استفاده می‌شود. به‌هرحال، این فرهنگستان همواره پذیرای پیشنهادهای سازنده است و امیدوار است عموم مردم و تولیدکنندگان و عرضه‌کنندگان محصولات، زبان فارسی را که هویت ملی همه ایرانیان است در نام‌گذاری اماکن و محصولات خود به کارگیرند.»
فرهنگستان زبان و ادب فارسی برای هر حوزه‌ای که در آن نیاز به معادل‌سازی فارسی واژگان احساس بشود کارگروه‌های تخصصی با حضور کارشناس‌ها تشکیل می‌دهد. از سال گذشته کارگروه تخصصی قهوه نیز تشکیل شده که به زودی درباره‌ی فعالیت‌های این کارگروه و واژگان مصوب آن در آیکافی بیشتر خواهید خواند.
کش لقمه کم نبود نان داغ شکللات هم اضافه شد
چه میکنه این زبان پارسی