آیا قهوه بر روابط عاشقانه‌مان اثر می‌گذارد؟

خسرو کلباسی

تحقیقات علمی مختلف نشان داده‌اند که مصرف روزانه‌ی قهوه بر جنبه‌های مختلفی از سلامت انسان تاثیر مثبت دارد. از کاهش احتمال ابتلا به برخی سرطان‌ها تا حفظ سلامت کبد و هم‌چنین کاهش احتمال ابتلا به بیماری‌های قلبی برخی از مزایای مصرف روزانه‌ی قهوه هستند. اما مزایای مصرف روزانه‌ی قهوه به این‌جا ختم نمی‌شود؛ قهوه اثر مثبت و چشم‌گیری بر روح و روان ما هم دارد. با مصرف مستمر قهوه ذهن پویاتر کار می‌کند و امکان زوال ذهن و سرعت پیشرفت آن کاهش پیدا می‌کند. به‌تازگی دانشمندان دریافته‌اند که مزایای مصرف قهوه حتی یک گام از این فراتر می‌رود و می‌تواند در بهبود روابط عاشقانه‌ی ما هم اثرگذار باشد.

آیکافی – به تازگی موسسه مارانگس و مک‌نالتی (Maranges and McNulty) در یک تحقیق علمی تاثیر کم‌خوابی و بی‌خوابی بر رضایت زوج‌ها از رابطه‌شان را بررسی کرده است. در این تحقیق ۷۰ زن و شوهر که به‌تازگی ازدواج کرده‌ بودند به مدت یک هفته و به صورت روزانه گزارش‌هایی از کیفیت و میزان خواب‌شان به همراه شاخص‌های مختلف در مورد رابطه‌ی زناشویی‌شان را تکمیل کردند و در اختیار دانشمندان گذاشتند. شاخص‌های بررسی شده در زمینه رابطه شامل دعوا و جر و بحث، کیفیت گفت‌و‌گو‌ها و تعاملات و کیفیت رابطه جنسی می‌شد. هم‌چنین هر شخص در شاخصی جداگانه میزان رضایت کلی‌اش از رابطه را بیان می‌کرد.

بررسی‌ها به وضوح نشان داد که وقتی زوج‌ها خواب شب راحت و کافی داشته‌اند روز بعد از رابطه‌شان راضی‌تر بوده‌اند. هم‌چنین فرم‌های مربوط به مردهای شرکت‌کننده در تحقیق نمایانگر رابطه‌ای انکارناپذیر میان خواب و برداشت آقایان از وقایع روزمره و نگاه کلی آن‌ها به رابطه بوده است. به بیان ساده‌تر لحظاتی از روز که چندان خوشایند نبوده‌اند بر برداشت کلی آقایان از رابطه تاثیر کم‌تری داشته.

ولی ریشه‌ی رابطه‌ی میان خواب و احساسات عاشقانه‌ی افراد کجاست؟ محققان بر این باورند که برای درک تفاوت میان دگرگونی‌های روزانه‌ی رابطه و بالا و پایین‌های آن هر کدام از ما نیازمند کنترل شخصی و نظارت بر سازکار ذهنی خودمان هستیم. هر کدام باید بتوانیم احساس بدمان در مورد یک حادثه یا برخورد را نادیده بگیریم تا بر نظر کلی‌مان در مورد رابطه تاثیر منفی نگذارد.

بی‌خوابی و کم‌‌خوابی می‌توانند به صورت چشمگیر کنترل ما بر افکار و احساسات‌مان را مختل کنند. بدون بهره گیری از این سازکارهای ذهنی یک حادثه‌ی ناخوشایند و احساسات گره خورده به آن می‌تواند دریافت کلی‌مان از رابطه را مختل کنند.

ساده‌ترین و سرراست‌ترین راه کار این است که برنامه‌ خواب‌مان را تنظیم کنیم و بیش‌تر بخوابیم ولی گاهی این کار ممکن نیست. در چنین شرایطی است که قهوه می‌تواند به دادمان برسد.
در پژوهشی دیگر دکتر الیس ولش و هم‌کارانش تاثیر کافئین بر قضاوت و کنترل ذهنی افراد را بررسی کردند. در این پژوهش ۲۲۹ نفر شرکت کردند که بخشی از این افراد دچار کم‌خوابی بودند و گروه دیگر خواب کافی داشته‌اند. به برخی از شرکت کنندگان در تحقیق فنجان‌های حاوی کافئین و به گروه دیگر محلول‌هایی بدون کافئین داده شد. سپس دانشمندان توان کنترل ذهنی افراد در ایجاد اثر منفی اجتماعی را بررسی کردند.

نتایج پژوهش نشان داد که کمی‌خوابی بر توان ذهنی افراد در کنترل رفتارهای‌شان تاثیر منفی دارد. افزون بر این پژوهش نشان داد شرکت‌کنندگان مبتلا به کم‌خوابی که محلول دارای کافئین مصرف کرده بودند توان کنترلی بیش‌تری دارند.

به بیان دیگر، کافئین تاثیر مخرب بی‌خوابی بر ذهن و توان کنترل افراد بر رفتارهایشان را کاهش می‌دهد. افرادی که کافئین مصرف می‌کنند توان کنترل ذهنی بیش‌تری بر رفتارهای‌شان دارند.
با توجه به تاثیر قهوه در افزایش توان کنترل ذهنی فرد، وقتی دست به گریبان کم‌خوابی هستیم قهوه می‌تواند راهکاری هرچند موقت برای مقابله با اثر مخرب بی‌خوابی بر روابط عاشقانه‌مان باشد. وقتی کم‌خوابی کنترل‌مان را بر رفتارها و ذهن‌مان مختل می‌کند آن‌هم به شکلی که به رابطه‌مان آسیب می‌زند، بدون شک یک فنجان قهوه چاره‌ای است که طبیعت در اختیارمان گذاشته است.