باکتری‌های موجود در شیر خشک‌شده در مجرای نازل اسپرسوساز می‌توانند مشتری کافه را راهی بیمارستان کنند. نظافت منظم نازل بخار از مهم‌ترین وظایف یک باریستای حرفه‌ای است. رسول ظریفی در یادداشت پیش رو درباره اهمیت نظافت لوله بخار اسپرسوساز و مراحل آن نوشته است.
آیکافی – انسانِ قهوه‌دوست از گذشته‌های دور تا به امروز به قهوه‌اش شیر و شکر می‌افزوده تا از تلخی آن بکاهد. این پیوندْ ریشه‌ای تاریخی دارد. ده‌ها و بلکه صدها دستور مختلف برای تهیه‌ی انواع شیرقهوه وجود دارد: از فلت وایت و اسپرسو ماکیاتو گرفته تا لاته و کاپوچینو و کافه اوله. امروز ممکن است از دید ما علی‌السویه به نظر برسد، اما اهمیت ترکیب شیر و قهوه تا بدان‌جا بوده که در طراحی و ساخت دستگاه‌های اسپرسوساز از همان روزهای نخست، مکانیزم مجزایی برای حرارت دادن شیر در نظر گرفته شده است: نازل بخار اسپرسوساز؛ لوله‌ای که بخار آب را با فشار به درون شیر هدایت می‌کند تا هم به آن حرارت بدهد و هم بافتی مخملی ایجاد کند. باریستاها در طول روز بارها به کمک این نازل انواع شیرقهوه‌ها را درست می‌کنند و دست مشتری‌ها می‌دهند. اما شیری که در تماس با نازل است، به سرعت خشک می‌شود و باکتری‌های موجود در آن می‌تواند برای سلامتی بسیار مضر باشد. بنابراین باریستاها باید برای نظافت نازل بخار اسپرسوساز، روتینی داشته باشند.
در بسیاری از کلاس‌های باریستا، نظافت نازل اسپرسوساز با جزئیات فراوان آموزش داده می‌شود. هم در مسابقات باریستا و هم لاته آرت، بخشی برای امتیازدهی به نظافت نازل بخار در نظر گرفته شده است. با این‌حال ممکن است در کافه‌ای ببینیم که به دلیل عدم آگاهی یا کم‌دقتی، لوله‌ی بخار اسپرسوساز کثیف است و لایه‌ای از شیر به آن چسبیده و صحنه‌ی ناخوشایندی را پدید آورده است. به خصوص اگر اسپرسوساز در معرض دید مشتری باشد و مشتری نیز از طرفداران پروپاقرص شیرقهوه. کافه‌نشین‌ها با اطمینان نسبت به رعایت تمامی موارد بهداشتی وارد کافه می‌شوند و این وظیفه‌ی باریستا و کافه‌دار است که مطمئن شوند سلامتی مشتریان به خطر نمی‌افتد و مشکلات گوارشی برای‌شان پیش نمی‌آید؛ یا بوی چربی سوخته‌ی به‌جا مانده از شیر در لوله‌ی بخار، طعم شیرقهوه‌شان را خراب نمی‌کند.
به طور کلی توجه به تمیزی تجهیزات، چهار نتیجه‌ی مثبت به همراه دارد:
× بهبود عملکرد اسپرسوساز
× افزایش طول عمر اسپرسوساز
× کاهش احتمال خرابی دستگاه
× بهبود کیفیت طعمی قهوه
بعد از فوم‌گیری شیر چه اتفاقی می‌افتد
بعد از اتمام فوم‌گیری مقادیری شیر به بدنه‌ی لوله‌ی بخار می‌چسبد که اگر در لحظه تمیز نشود، به بدنه خشک شده و تمیز کردن آن به مراتب سخت‌تر می‌شود. همین مقدار شیر به‌جامانده روی لوله، محلی برای تجمع باکتری‌ها است که در فوم‌گیری بعدی، به شیر تزریق شده و باعث آلودگی آن می‌شود.
در تمیز کردن لوله بخار، به این نکته دقت کنید که هم بدنه‌ی لوله و هم سوراخ‌های نازل باید با دستمال حوله‌ای مخصوص تمیز شده و جرم‌گیری شوند. یکی از نکات ساده که در بهداشت عمومی کافه می‌توانید مدنظر قرار دهید، اختصاص دستمالهای رنگی مخصوص برای بخش‌های مختلف است. هر قسمت از اسپرسوساز باید دستمال مخصوص خود را داشته باشد و تنها برای همان قسمت استفاده شود.
شستن دستمال‌ها را فراموش نکنید
خود همین دستمالهای نظافت هم می‌توانند به محلی برای تجمع باکتری‌ها تبدیل شوند. پس دست‌کم روزی دو بار – بسته به میزان استفاده – دستمال‌ها را با مواد شوینده ضدباکتری بشویید.
روند نظافت روزانه لوله بخار اسپرسوساز
مهم‌ترین نکته در این روند، نظافت قبل و بعد از فوم‌گیری است: قبل از فوم‌گیری، باید دسته لوله‌ی بخار را برای چند ثانیه باز کرده تا منافذ افشانک لوله‌ی بخار در صورت گرفتگی احتمالیْ باز شوند. سپس بدنه‌ی لوله‌ی بخار و افشانک را با دستمال حوله‌ای مخصوص، با چند بار بالا و پایین کردن دستمال نظافت، به‌طور کامل تمیز کنید.
بلافاصله بعد از اتمام فوم‌گیری و قبل از انجام هر کاری، بدنه و افشانک را با دستمالْ مجددا به‌طور کامل تمیز کرده و سپس اهرم فوم‌گیری را برای چند ثانیه باز کنید تا لکه‌های شیر به جامانده در حین فرآیند فوم‌گیری از منافذ افشانک خارج شوند.
روتین نظافت دوره‌ای نازل اسپرسوساز
آن‌چه در بالا اشاره شد، جزو اصول ابتدایی نظافت نازل بخار است. این روتینْ لازم است، اما کافی نیست. ضروری است که نازل بخار اسپرسوساز به صورت دوره‌ای به کمک مواد شوینده‌ی استاندارد و مایع نظافت نازل بخار، شست‌وشو داده شود. امروزه اهمیت زدودن شیر به‌جامانده روی نازل و همین‌طور از بین بردن ترکیبات سختی آب در سطح و منافذ لوله‌ی بخار، تا بدان‌جاست که پاک‌کننده‌هایی با قابلیت ضدعفونی وارد بازار شده است. هر کدام از کارخانه‌های سازنده‌ی این محلول‌ها، دستورالعمل مشخصی برای نظافت نازل ارائه داده‌اند، اما به‌طور کلی، باید مقداری از مایع شست‌وشوی نازل را در آب داغ حل کرد و نازل را برای مدتی درون ترکیب شوینده قرار داد و سپس با چند بار فشردن اهرم نازل و خروج بخار، شست‌وشو را به پایان رساند.
در پایان به یاد داشته باشید که توجه به بهداشت شخصی و تمیز بودن ماشین‌آلات و تجهیزات، نه تنها باعث مقبولیت و بهبود وجهه‌ی کسب‌وکار شما شده، بلکه ضامن سلامتی خودتان و مصرف‌کننده و در نهایت حفظ استانداردهای کیفی خواهد بود.
متن‌آگهی
مقالات آموزشی نظافت اسپرسوساز و آسیاب قهوه با حمایت بازرگانی سام پور مهر تهیه شده است.
وب‌سایت: spm-co.ir
پست الکترونیک: [email protected]
تلفن واحد فروش: ۵-۸۸۵۴۷۸۶۳ ۲۱ ۹۸+
تلفن واحد مشتریان: ۶-۷۷۶۲۵۹۰۳ ۲۱ ۹۸+
اینستاگرام: www.instagram.com/spm_hld
