حتا اگر قهرمان دنیا شوم، از اسپرسوساز جدا نخواهم شد
گفتوگوی اختصاصی آیکافی با قهرمان مسابقات لاته آرت ایران
آیکافی – زمانیکه منصور زندینهاد قهرمان دومین دوره مسابقات ملی لاته آرت ایران بعد از ارائه خود در دور نهایی با مجری مسابقات گفتوگو میکرد، با اعتماد بهنفس رو به حاضران در سالن گفت که از قهرمانیاش مطمئن است و همینحالا خود را در جمع ۱۲ باریستای نیمهنهایی مسابقات جهانی میبیند. کسانی که مسابقات لاته آرت را در سطح داخلی و بینالمللی از نزدیک دنبال میکنند، شاید از این ادعای زندینهاد چندان متعجب نشدند. نه تنها چندین باریستای فینالیست دیگر همین مسابقات او را الگوی خود معرفی کردند، بلکه بسیاری از باریستاهای کشورهای خارجی نیز فعالیتهای زندینهاد را در اینستاگرام دنبال میکنند و طرحها و تکنیکهای او را سرلوحهی کار خود قرار دادهاند.
باریستای ۳۰ سالهی ایرانی کمتر از ۲ ماه دیگر باید در مسابقات جهانی لاته آرت در بوداپست مجارستان به رقابت بپردازد و این روزها در صدد اخذ ویزا است و در عین حال تمرینهایش را برای حضور در بالاترین سطح بینالمللی دنبال میکند. او با چشمانی نافذ و تکنیک و سبک خاص خود حالا چشم امید بسیاری از باریستاهای ایرانیست تا بار دیگر نام ایران را در رقابتهای جهانی قهوه مطرح کند. با منصور زندینهاد در کافه گالری آس به گفتوگو نشستیم و از او درباره سابقه فعالیت و چشمانداز آیندهاش پرسیدیم.
او در حال حاضر در کافیشاپ هتل لاله کار میکند؛ مسئول کنترل کیفی یک برند قهوه است و در مسابقات مختلف ملی و آزاد به مقامهای زیر دست یافته است:
نفر پنجم اولین دوره مسابقات ملی باریستا
نفر دوم مسابقات آزاد لاته آرت فیدیلیو
نفر دوم اولین دوره مسابقات ملی لاته آرت
منصور زندینهاد چطور از دنیای قهوه سردرآورد؟
رشته تحصیلی من هتلداری بوده و از ۱۶سالگی در بخش خانهداری هتل کار کردهام. بعد از تعطیلی موقتی هتل آزادی، بلافاصله در هتل لاله مشغول بهکار شدم. بعد از چند سال فعالیت عازم خدمت سربازی شدم و تا مدتی همزمان هم خدمت میرفتم و هم در هتل کار میکردم. اما این وضعیت ادامهدار نبود؛ بعد که از سربازی برگشتم، مرا به کافیشاپ هتل فرستادند که ابتدا مقاومت کردم؛ اما بعد از مدتی جذابیتهای این حرفه بهتدریج برایم روشن شد. چند ماه از شروع فعالیتم در کافیشاپ هتل لاله که گذشته بود، مسابقات لانجین برگزار شد. در مسابقه شرکت کردم اما نتیجهای نگرفتم. ولی حسن این مسابقات برای من این بود که متوجه شدم چه حرفهی تخصصی و جذابیست و دوستان بسیاری آنجا پیدا کردم. مسابقات آزاد باریستای فیدیلیو (FBC) با فاصلهی چند ماه از مسابقات لانجین برگزار شد که داوران ایتالیایی داشت. من صرفا برای محک زدن خودم شرکت کردم اما به مقام پنجم رسیدم. در آن مسابقات محمد آقامحمدخانی به مقام اول رسید. با دیدن ارائهی او متوجه شدم که چه مهارتهایی میشود در این حرفه کسب کرد که ما از آن غافل بودهایم. از آنجا بود که خیلی جدی پیگیر مسابقات شدم. فکر کردم که حتما استعدادی در من بوده که از بین این همه باریستای باتجربه، توانستهام به مقام پنجم برسم.
سال گذشته که حمیدرضا بصیری به مقام نخست رسید، تو او را در شانگهای چین همراهی کردی.
سال گذشته من حسابی درگیر کار بودم ولی حمیدرضا بسیار زحمت میکشید و روی طرحهای جدید و الگوهای خلاقانه کار میکرد و پیگیر مسابقات کشورهای دیگر بود. قبل از شروع مسابقات با هم گفتیم که هر کداممان قهرمان شد، آن دیگری با او به چین برود. هرچند مشخص بود که حمیدرضا قهرمان است. بلافاصله بعد از اینکه مسابقه حمیدرضا تمام شد، به او برای قهرمانی تبریک گفتم چون کار بسیار عالی و متفاوتی ارائه داد. با او به مسابقات جهانی رفتیم و این برای هردومان تجربهی بسیار خوبی بود چون متوجه شدیم که داورها بهدنبال چه هستند.
[quote style=”boxed” float=”left”]لاته آرتیست در وهلهی اول «باریستا»ییست که مهارت لاته آرت را علمی و هنرمندانه دنبال میکند[/quote]لاته آرتیست از دید تو چه کسیست؟
بهنظر من لاته آرتیست در وهلهی اول «باریستا»ییست که مهارت لاته آرت را علمی و هنرمندانه دنبال میکند. یعنی چیزی به مهارتهای باریستایی افزوده است.
فکر میکنی چرا اینقدر لاته آرت هم در بین باریستاها و هم در بین مشتریان کافه محبوب شده؟
لاته آرت ترکیب دانش قهوه و هنر است. من در هتل با مهمانهای زیادی از سراسر دنیا سر و کار دارم. هر روز میبینم که چطور قهوهای که طرح لاته آرت دارد برایشان جذاب است و حتا شاید ذوقی که از لاته آرت میکنند بیشتر از طعم قهوه باشد.
تو الان قهرمان لاته آرت ایران هستی. زندگی حرفهای تو قبل و بعد از این قهرمانی چه تفاوتی میکند؟
طبیعتا فرصتهای شغلی بهتری پیش روی من خواهد بود. از نظر فعالیتهای آموزشی، بعد از اعلام نتایج مسابقه تعداد پیامهایی که من در اینستاگرام گرفتم برای آموزش لاته آرت باورنکردنی بود. بسیاری از برندهای قهوه پیشنهاد همکاری میدهند. اما از یک چیز اطمینان دارم؛ اینکه تا زمانیکه در این حرفه باشم، قطعا پشت دستگاه خواهم بود.
به جای خوبی رسیدیم. در دنیای قهوه تخصصی، خیلی از باریستاها توجه اغراقشدهای به لاته آرت میکنند که شاید آنها را از جنبههای دیگر حرفهی باریستایی عقب بیاندازد. دلیل این را چه میبینی؟
شاید بهخاطر رقابت و چشموهمچشمی بین باریستاها باشد. مهارت لاته آرت تکنیکی بصریست. یعنی اگر باریستایی بهتر از دیگری لاته آرت بزند، این فورا به چشم میآید. در حالیکه بررسی کیفیت طعمی هر دو قهوه منطقا به این راحتی نیست، ولی قابل لمس نیست.
پس اگر مهارت لاته آرت یک باریستا بهتر از دیگری باشد، به این معنی نیست که لزوما باریستای بهتریست.
بله قطعا همین طور است.
چطور باید جلوی این چشموهمچشمی را گرفت؟
کسانی که بهعنوان الگو در جامعهی قهوه مطرح میشوند، باید روی این موضوع کار کنند. هر وقتی که چند باریستا دور حمیدرضا بصیری جمع میشوند و راجع به لاته آرت حرف میزنند، حمیدرضا درباره طعم شیرقهوه و بالانس طعمی صحبت میکند و آنها را تشویق میکند که دانش طعمیشان را هم بالا ببرند علاوه بر مهارتهای لاته آرت.
تو از همه خواستهای که طرح لاته آرت تو را روی شبکههای اجتماعی به اشتراک نگذارند. دلیل این چه بوده؟
من به سرداور گفتم اگر طرحم را منتشر کنم، استقبال زیادی در دنیا از آن خواهد شد و میتواند تاثیر مثبتی روی ذهن داوران مسابقات جهانی بگذارد؛ حتا اگر در مسابقه جهانی به همان تمیزی عکس درنیاید. سرداور با من موافق بود، اما در عین حال اضافه کرد که احتمال دارد کسی این طرح را ببیند و در مسابقه جهانی پیش از تو آن را اجرا کند و داوران امتیاز دهند و تو امتیاز خلاقیت را از دست بدهی. به همین خاطر به من توصیه کرد که طرحم را منتشر نکنم.
الان چطور خود را برای مسابقات آماده میکنی؟
من و حمیدرضا با هم تمرین میکردیم و هدفمان از ابتدا مسابقات جهانی بود. هدفی که برای خودمان تعیین کردهایم این است که سال ۲۰۱۸ قهرمان مسابقات جهانی از ایران باشد. مثلا کره را ببینید؛ به ترتیب به مقامهای ششم، پنجم و سوم دنیا رسید تا در نهایت اول شد. باید زمان بگذرد و جامعه جهانی با مهارتهای باریستاهای ایرانی آشنا شود.
[quote style=”boxed” float=”right”]من دوست دارم تا انتهای این مسیر خودم را پای دستگاه ببینم. هیچوقت از دستگاه اسپرسو جدا نخواهم شد. حتا اگر روزی قهرمان دنیا شوم[/quote]روی صحنه مسابقات اعلام کردی که خودت را در بوداپست جزو ۱۲ نفر اول نیمهنهایی میبینی. چطور به این اطمینان رسیدی؟
من از نزدیک فعالیتهای تمام قهرمانهای کشورهای دیگر را دنبال میکنم و بهخوبی میدانم که سطح ما کجای دنیاست. به جز چند مورد، حتا میدانم که برای مسابقه جهانی چه طرحی قرار است بزنند. مساله دیگر این است که در مسابقات لاته آرت عنوان میشود که قهرمان باید الگویی برای لاته آرتیستهای دنیا باشد. من خبر دارم که خیلی از قهرمانهای کشورهای دیگر مسابقات ایران را دنبال میکردند و به من پیام میدادند که ما منتظریم ببینیم چه طرحی میزنی. همین الان هم ما برای خیلی از لاته آرتیستهای کشورهای دیگر تبدیل به الگو شدهایم. چند ماه دیگر من و حمیدرضا بصیری برای برگزاری دوره لاته آرت عازم اندونزی خواهیم بود. و همین مساله باعث میشود که داوران مسابقات جهانی به ما به چشم الگوی لاته آرتیست نگاه کنند.
چه افقی برای خودت در این حرفه متصور هستی؟
من دوست دارم تا انتهای این مسیر خودم را پای دستگاه ببینم. هیچوقت از دستگاه اسپرسو جدا نخواهم شد. حتا اگر روزی قهرمان دنیا شوم، اینطور نخواهد بود که از دستگاه جدا شوم و خودم را فقط به کسبوکار مشغول کنم. من آنقدر این حرفه را دوست دارم که همیشه لذت میبرم از اینکه بهعنوان یک باریستا به مشتری سرویس دهم و برای او قهوه آماده کنم. اما غیر از این، من همیشه به مزرعه قهوه هم علاقه داشتهام و شاید روزی نگاه جدیتری به آن داشته باشم.
و سخن آخر
دوست دارم تشکر کنم از محمد آقامحمدخانی که اگر نبود این مسابقات برگزار نمیشد. همینطور از اسپانسرم قهوه کارارو و آقای مسعود فرهمند که سخاوتمندانه حتا ۲ تا ۳ برابر پیشبینی اولیه، قهوه برای تمرین در اختیار من گذاشتند.
[hr]
این یادداشت از سری مطالب پای صحبت قهوهچی منتشر شده است. از همین سری بخوانید:
[hr] [threecol_one]گفتوگو با آرین خاچاطوریان، قهرمان مسابقات قهوه جذوه ایران [/threecol_one] [threecol_one]گفتوگو با قهرمان مسابقات جذوه دنیا: آیا قهوه ترک آینده دمآوری خانگی قهوه است؟ [/threecol_one] [threecol_one_last]گفتگو با نیسان آیکا، قهرمان دو دوره مسابقات ملی باریستا در ترکیه [/threecol_one_last]